Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024
Connect with us

Άρθρα-Συνεργασίες

ΕΛΙΣΣΑΙΟΣ ΒΓΕΝΟΠΟΥΛΟΣ: Ιππείς- Η Σάτιρα του Δήμου και των Δημαγωγών

Δημοσιεύθηκε

στις

 

Απαισιόδοξος ο ποιητής

Απαισιόδοξος ο χορός και ο σκηνοθέτης 

Απελπισμένοι οι ιππείς και οι πολίτες 

 

Για ν’ ανεβείς στην εξουσία, προσόντα

δεν είναι ο χαρακτήρας και η παιδεία

είν’ η αγραμματοσύνη και η ατιμία.           

 

Δεν έχουν που να ακουμπήσουν οι καημένοι οι ιππείς απευθύνονται χρόνια στους θεούς κι αυτοί αδιαφορούν, κάνουν πως δεν υπάρχουν, οι δε ηγέτες τους είναι απαίδευτοι λαϊκιστές.

 

Στο πρόσωπο του Κλέωνα μπορούμε να δούμε τον κάθε πολιτικό ηγέτη μιας χώρας, ο οποίος ασκώντας ανεύθυνη διοίκηση την οδηγεί στην καταστροφή. Στο πρόσωπό του, ο Αριστοφάνης σατιρίζει τη διαφθορά κάθε λαοπλάνου πολιτικού, που ασκεί εξουσία αποβλέποντας σε προσωπικό όφελος, και μέσα από μια σπαρταριστή πλοκή οδηγεί στο αιώνιο ερώτημα: Η πονηριά, η καπατσοσύνη, το αγοραίο ήθος είναι ίδιον των πολιτικών, και αν ναι, στην πολιτική σκηνή επικρατεί πάντα ο πιο επιτήδειος

 

Οι Ιππής είναι καθαυτό πολιτικό θέατρο. Καταπιάνεται με τα άμεσα πολιτικά προβλήματα της εποχής. Ακόμα και οι ήρωες του έργου είναι οι πρωταγωνιστές της πολιτικής και στρατιωτικής ζωής της Αθήνας. Οι στρατηγοί Δημοσθένης και Νικίας εμφανίζονται ως δούλοι. Ο Κλέων παρουσιάζεται με το όνομα Παφλαγόνας, ο Δήμος -ο Πνυκιώτης- είναι φανερό ότι είναι ο δήμος των Αθηναίων.

 

 «Διάλεξα το έργο που είναι περισσότερο πολιτικό και λιγότερο φαντασμαγορικό. Ηθελα να πάω κόντρα σε αυτό που ήταν εύκολο για εμένα, δηλαδή στο να φτιάχνω εικόνες εντυπωσιακές, μεγάλες. Ηθελα να βρω την ουσία ενός έργου και να σκάψω σε αυτό.» Δήλωσε ο Κωνσταντίνος Ρήγος

Το Εθνικό Θέατρο παρουσιάζει τους Ιππείς του Αριστοφάνη, από τις πιο «πολιτικές» κωμωδίες του ποιητή, σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ρήγου και με μια διανομή πρωταγωνιστών που ενώνουν διαφορετικούς μεταξύ τους σκηνικούς  κόσμους. Ο κεντρικός χαρακτήρας του έργου, ο Παφλαγόνας, είναι εμπνευσμένος από τον Κλέωνα, Στο πρόσωπο του Κλέωνα, ο Αριστοφάνης σατιρίζει τη διαφθορά κάθε λαοπλάνου πολιτικού, που ασκεί εξουσία αποβλέποντας σε προσωπικό όφελος, και μέσα από μια σπαρταριστή πλοκή οδηγεί στο αιώνιο ερώτημα:  Η πονηριά, η καπατσοσύνη, το αγοραίο ήθος είναι ίδιον των πολιτικών,  και αν  ναι , στην πολιτική σκηνή επικρατεί πάντα ο πιο επιτήδειος;

 

 

Τα ηγετικά προσόντα τα άλλα τα έχεις:

Πρόστυχο σόι, μαγκιά, φωνή κοπρίτη

Όλ’ ακριβώς που χρειάζεται ο ηγέτης  

 

 

Ο Αγοράκριτος κερδίζει τον πρώτο γύρο της μονομαχίας του με τον Κλέωνα και ο Χορός του λέει

 

 

Θα σε ξεπεράσει ευθύς

στο θράσος και στην αχρειότητα

στα κόλπα και στις μπαγαμποντιές 

 

Ο Παφλαγόνας όμως λέει 

Δεν θα με περάσει σε αδιαντροπιά 

 

Κι ο Αγοράκριτος του απαντά

 

Θα σε νικήσω σε όλα αυτά  

 

Και τον τσακίζει στο ξύλο.

 

Αλλά ο Αριστοφάνης δεν χαρίζεται ούτε στον Δήμο

 

Σπίτι του είναι ο γέρος πανέξυπνος

μα σαν κάθεται πάνω στον βράχο (της Πνύκας) γίνεται κουτός. 


«Eίναι ο καλύτερος χορός που έχω δει τα τελευταία χρόνια σε αρχαία κωμωδία ή τραγωδία». Η φράση αυτή έχει η γίνει η συνωμοτική, επαναλαμβανόμενη, τις τελευταίες εβδομάδες μεταξύ καλλιτεχνών και δημοσιογράφων που είχαν την ευκαιρία να δουν πρόβες από τους «Ιππείς» του Αριστοφάνη που σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Ρήγος για το Εθνικό Θέατρο και που ανοίγει για φέτος την Επίδαυρο στις 25, 26 και 27 Ιουνίου. 

Αυτό επιβεβαιώνεται πανηγυρικά στην παράσταση.

 

Ο Κ Ρήγος πρώτη φορά που σκηνοθετεί Αριστοφάνη. Η πρώτη φορά που ένας από τους πρωταγωνιστές του ο Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης (Αλλαντοπώλης) παίζει σε κωμωδία. Και βέβαια το ίδιο το έργο: η πρώτη πολιτική κωμωδία του Αριστοφάνη, ίσως η πρώτη πολιτική κωμωδία όλων των εποχών. Και όλα αυτά στην πρώτη έξοδο προς την Επίδαυρο μετά την διαφαινόμενη υποχώρηση της πανδημίας.

 

Το έργο ανέβηκε στα 424 και  κερδίζει. Είναι η πρώτη φορά που ο Αριστοφάνης παρουσιάζει έργο του με τ’ όνομά του.

Το ρόλο του δημαγωγού Κλέωνα τον έπαιξε ο ίδιος  ο ποιητής, γιατί όλοι οι ηθοποιοί  έτρεμαν τον παντοδύναμο λαοπλάνο. 

 

Συντελεστές παράστασης
Μετάφραση: Σωτήρης Κακίσης
Σκηνοθεσία – Χορογραφία: Κωνσταντίνος Ρήγος
Μουσική: Θοδωρής Ρέγκλης
Σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος – Μαίρη Τσαγκάρη
Κοστούμια: Νατάσα Δημητρίου
Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας
Συνεργάτις χορογράφου: Μαρκέλλα Μανωλιάδη
Βοηθός σκηνοθέτη: Άγγελος Παναγόπουλος
Mουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Βοηθός σκηνογράφου: Αλέγια Παπαγεωργίου
Β’ Βοηθός Σκηνοθέτη: Χριστίνα Στεφανίδη
Βοηθός ενδυματολόγου: Αλίσα Μπουλάτ
Βοηθός ενδυματολόγου: Κατερίνα Κωστάκη

Δραματολόγος παράστασης: Εύα Σαραγά

 

Διανομή (αλφαβητικά):
Αλλαντοπώλης: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης
Δήμος: Στέλιος Ιακωβίδης
Κλέων: Κώστας Κόκλας
Δημοσθένης: Πάνος Μουζουράκης
Νικίας: Κωνσταντίνος Πλεμμένος
 
Χορός

Kορυφαίοι Στεφανία Γουλιώτη, Κωνσταντίνος Μπιμπής, Γιάννης Χαρίσης

 

Mέλη (αλφαβητικά) Πάρις Αλεξανδρόπουλος, Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου, Θάνος Γρίβας, Πάνος Ζυγούρος, Κωνσταντίνος Καϊκής, Γιάννης Καράμπαμπας, Αλκιβιάδης Μαγγόνας, Βασίλης Μπούτσικος, Γιώργος Πατεράκης, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Περικλής Σιούντας, Γιώργος Σκαρλάτος, Αντώνης Σταμόπουλος

 


Ροή ειδήσεων

Advertisement