Σύσσωμος ο λαός εδονήθη-77 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την απελευθέρωση της Πάτρας από τους Γερμανούς

Μέρα σταθμός η σημερινή για την Πάτρα καθώς τιμάται η επέτειος της απελευθέρωσής της από τους Γερμανούς, πριν από 76 χρόνια.

…Ήταν Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 1944, στις 11 περίπου το πρωί, όταν η 8η Ταξιαρχία και το 12ο Σύνταγμα του ΕΛ.ΑΣ. μαζί με συμμαχικά βρετανικά στρατεύματα παρελαύνουν στους ελεύθερους πλέον δρόμους της Πάτρας και πλήθος κόσμου τους υποδέχεται και τους αποθεώνει.

Οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούσαν πανηγυρικά και οι δρόμοι πλημμύρισαν κόσμο. Η χαρά του λαού που είχε διαδεχθεί την αγωνία των προηγούμενων ημερών, μετατράπηκε σε παραλήρημα, ζητωκραυγές και ατελείωτο γλέντι.

Την Πέμπτη 5 Οκτωβρίου επισκέφτηκε την Πάτρα ο υπουργός Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Ο κόσμος που βρισκόταν όλη την ημέρα στους δρόμους και τις πλατείες σχημάτισε αυθόρμητα συγκέντρωση κάτω από το αρχηγείο του ΕΛΑΣ από τον εξώστη του οποίου ο υπουργός απηύθυνε λόγο, διακοπτόμενος συχνά από ζητωκραυγές και λαϊκά συνθήματα όπως «Ζήτω ο Κανελλόπουλος», «Ζήτω η Κυβέρνηση», «Ζήτω ο ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ», «Ζήτω ο Άρης».
Στη συνέχεια εμφανίστηκε στον εξώστη και ο Άρης Βελουχιώτης ο οποίος εκφώνησε με τη σειρά του λόγο κάτω από τις ενθουσιώδεις αντιδράσεις του κόσμου. Θριαμβευτική υποδοχή επιφύλαξε η Πάτρα και στον δήμαρχο και πρόεδρο της Νομαρχιακής επιτροπής του ΕΑΜ Β. Ρούφο. Την ίδια μέρα συστάθηκε Λαϊκή Επιτροπή που εγκρίθηκε από τον λαό και τον υπουργό Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Άξια αναφοράς είναι η προκήρυξη της 8ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ προς τον λαό των Πατρών αμέσως μετά την απελευθέρωση, όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Ελεύθερη Αχαΐα».
«Ένας λαός σύσσωμος εδονήθη χθές από ένα σπασμόν. Σαν από μίαν ψυχήν, από μίαν φωνήν, από ένα στόμα σκορπίσθηκε, με τα πρώτας ακτίνας του ήλιου, το άγγελμα της νίκης και μαζί με τους ήχους των κωδώνων των εκκλησιών, πλημμύρισε την γλυκείαν ατμόσφαιραν του φθινοπωρινού πρωϊνού και ανέβηκε υψηλά, πολύ υψηλά, ωσάν παιάν, ωσάν θούριον, ωσάν ευχαριστία προς τον ουρανόν. «Ελεύθεροι, ελεύθεροι!» Με αυτή την γλαφυρή περιγραφή αναγγέλλεται από την εφημερίδα «Νεολόγος Πατρών» η χαρμόσυνη είδηση της απελευθέρωσης της Πάτρας από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.

116 χρόνια πριν, η Πάτρα είχε απελευθερωθεί από τους Τούρκους. Μετά την απελευθέρωση της Πάτρας, η πόλη ήταν ερειπωμένη. Κτήρια κατεστραμμένα, ερείπια παντού και τα χωράφια ήταν ακαλλιέργητα. Σιγά σιγά άρχισαν να κατεβαίνουν ομαδικά από τα βουνά Μοραΐτες αλλά και Ζακυνθινοί, Κερκυραίοι, Λευκαδίτες, Κεφαλλονίτες, καθώς επίσης και Μεσολογγίτες. Ξεκίνησαν να φτιάχνουν την ερειπωμένη πόλη και όλο και περισσότεροι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν σ’ αυτήν. Αυτό ήταν το ξεκίνημα της σύγχρονης Πάτρας.