Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας

ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΛΟΤΣΑΡΗ
(ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΥ)

Η παρατεταμένη οικονομική κρίση της τελευταίας 10ετίας, η οποία επιδεινώθηκε περαιτέρω με την έλευση της πανδημίας Covid 19 και τις οικονομικές συνέπειες αυτής, είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση του Ιδιωτικού Χρέους και μεγάλο μέρος πολιτών και επιχειρήσεων να οδηγούνται σε σημείο οικονομικής δυσχέρειας.

Η Ελληνική Κυβέρνηση αφουγκραζόμενη τις ανάγκες της κοινωνίας, προχώρησε στην υλοποίηση ενός σημαντικού μεταρρυθμιστικού νομικού πλαισίου για την αναδιάρθρωση των εν λόγω οφειλών, υιοθετώντας τις βέλτιστες πρακτικές, μακριά από τάσεις και θέσεις λαϊκισμού, ενισχύοντας παράλληλα την κουλτούρα πληρωμών.

Τον Οκτώβριο του 2020 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης ο Ν. 4738/2020 με τίτλο «Ρύθμιση οφειλών και παροχή δεύτερης ευκαιρίας». Ουσιαστικά πρόκειται για ένα νέο πλαίσιο αναδιάρθρωσης και πτώχευσης κατά το οποίο προβλέπεται η συνολική ρύθμιση των οφειλών φυσικών και νομικών προσώπων έναντι όλων των πιστωτών τους (Δημόσιο και Χρηματοοικονομικοί οργανισμοί). Εισάγεται μεταξύ άλλων η διαδικασία ρύθμισης για τους ευάλωτους οφειλέτες, ενώ ενσωματώνονται επίσης στο εθνικό δίκαιο οι διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 1023/2019 «Πλαίσιο για την προληπτική αναδιάρθρωση και την απαλλαγή του οφειλέτη από τα χρέη». Το νέο νομικό πλαίσιο τέθηκε σε πλήρη ανάπτυξη και λειτουργία την 1η Ιουνίου 2021.
Οι βασικοί Πυλώνες ρύθμισης οφειλών του νέου Νόμου 4738/2020 είναι οι παρακάτω:
Α. Εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών
Αφορά φυσικά και νομικά πρόσωπα με συνολική οφειλή άνω των €10.000, η οποία επιμερίζεται σε δύο τουλάχιστον πιστωτές. Δύναται, οι οφειλές να είναι είτε ενήμερες (<90ημ. καθυστέρησης), εφόσον προκύπτει επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης του οφειλέτη σε ποσοστό 20% σε σχέση με το προηγούμενο οικονομικό έτος (λόγω μείωσης εισοδημάτων ή αύξησης δαπανών), είτε ληξιπρόθεσμες (>90ημ. καθυστέρησης). Η σημαντική καινοτομία είναι ότι όλη η διαδικασία (υποβολή αίτησης, άντληση οφειλών από Χρηματοοικονομικούς φορείς και Δημόσιο, αξιολόγηση και υλοποίηση της ρύθμισης) λειτουργεί και εφαρμόζεται μέσω συγκεκριμένης ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, γεγονός το οποίο προσδίδει διαφάνεια, αποτελεσματικότητα και αμεσότητα.
Β. Εξυγίανση – Προπτωχευτική διαδικασία

Η διαδικασία εξυγίανσης αποτελεί συλλογική προπτωχευτική διαδικασία, που αποσκοπεί στη διατήρηση, αξιοποίηση, αναδιάρθρωση και ανόρθωση της επιχείρησης και δύναται να αρχίσει είτε από τον οφειλέτη, είτε από πιστωτή του οφειλέτη. Αφορά κάθε πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα και βρίσκεται είτε σε παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης των ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεών του κατά τρόπο γενικό, είτε όταν δεν συντρέχει παρούσα ή επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης αν υφίσταται απλώς πιθανότητα αφερεγγυότητάς του, η οποία δύναται να αρθεί με τη διαδικασία αυτή. Βασικός παράγοντας της εν λόγω διαδικασίας είναι η συμφωνία εξυγίανσης για την οποία απαιτείται να παρασχεθεί συναίνεση από πιστωτές που εκπροσωπούν αφενός περισσότερο από το πενήντα τοις εκατό (50%) των απαιτήσεων που έχουν ειδικό προνόμιο και αφετέρου περισσότερο από το πενήντα τοις εκατό (50%) των λοιπών απαιτήσεων. Η συναίνεση των πιστωτών σε συμφωνία εξυγίανσης μπορεί να παρασχεθεί και μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.

Η ανάγκη δημιουργίας ενός σύγχρονου μοντέλου ρύθμισης οφειλών επιβεβαιώνεται από τις 39.000 αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσα σε λίγους μόνο μήνες από τη έναρξη της λειτουργίας της. Στοίχημα πλέον καθίσταται η ολοκλήρωση της διαδικασίας ρύθμισης (2 μήνες από την οριστικοποίηση της αίτησης), για το οποίο οι υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών δίνουν πραγματικό αγώνα καθώς έχουν τακτική επικοινωνία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και δίνουν άμεσα απαντήσεις και λύσεις στα τεχνικά θέματα που φυσικά προκύπτουν.

Σημειώνεται επίσης ότι πληθώρα – αρκετές χιλιάδες – δανειοληπτών (ιδιώτες και επιχειρήσεις) έχουν εκκινήσει τη διαδικασία υποβολής της ηλεκτρονικής αίτησης αλλά καθώς δεν έχουν συμπληρωθεί ορθά τα απαραίτητα στοιχεία δεν έχει προχωρήσει η αίτηση σε επόμενο στάδιο. Στο σημείο αυτό και λόγω της σπουδαιότητας της διαδικασίας ρύθμισης των οφειλών, αξίζει να τονισθεί ότι ο δανειολήπτης πρέπει να απευθύνεται σε εξειδικευμένο σύμβουλο ο οποίος θα αναλάβει την υποβολή, παρακολούθηση και ολοκλήρωση της αίτησης ρύθμισης.
Το Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδας δύναται να συνεισφέρει στην κατεύθυνση αυτή καθώς τα Μέλη του έχουν λάβει ειδική επιμόρφωση, ενώ παράλληλα έχουν αποκτήσει σημαντική εμπειρία επί του αντικειμένου με το πλήθος των αιτήσεων που έχουν διαχειριστεί.

(*) Εκλεγμένο Μέλος ΟΕΕ ΒΔ Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδας με την
Δημοκρατική Κίνηση Οικονομολόγων (ΔΗ.ΚΙ.Ο.)