Λίγο μετά το τέλος του υπουργικού συμβουλίου, όπου ανακοίνωσε την ημερομηνία των εκλογών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανήρτησε στα social media ένα βίντεο. Κάτι σαν «μικρό διάγγελμα» αλλά… στο ύφος των social media και όχι των κλασσικών διαγγελμάτων του πρωθυπουργού. Σε αυτό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κάνει επί της ουσίας ένα… intro της προεκλογικής ατζέντας, κάνοντας λόγο για «ειλικρινή απολογισμό του έργου μας αυτά τα 4 χρόνια, αυτά τα οποία πετύχαμε, να μιλήσουμε με ειλικρίνεια για τις αδυναμίες μας και τα λάθη μας».  Επίσης, θέτει και τους λόγους για τους οποίους θα ζητήσει νέα εντολή του λαού στις επικείμενες κάλπες. Συγκεκριμένα, αναφέρει: «Θα μιλήσουμε όμως και για τα πολλά τα οποία πρέπει να γίνουν από εδώ και στο εξής. Για το γεγονός ότι οι μισθοί στη χώρα μας εξακολουθούν να είναι χαμηλοί και πρέπει να ανέβουν. Οτι οι νέοι μας έχουν προβλήματα να βρουν στέγη. Να μιλήσουμε για τις αδυναμίες, οι οποίες υπάρχουν στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο μπορεί να άντεξε παρά την πανδημία, αντιμετωπίζει όμως ακόμα μεγάλες δυσκολίες. Και κυρίως να μιλήσουμε για όλα αυτά τα οποία μας κρατάνε πίσω. Για τις μεγάλες παθογένειες του κράτους, για τις εστίες του αναχρονισμού, της αναξιοκρατίας. Όλα αυτά πρέπει να τα σαρώσουμε με ακόμα μεγαλύτερη ταχύτητα. Και αυτή είναι η εντολή που θα ζητήσω προσωπικά από τον ελληνικό λαό. Πιο γρήγορα, πιο τολμηρά να πάμε την Ελλάδα πιο μπροστά και πιο ψηλά. Κι αυτό θα ψηφίσουμε στις 21 Μαΐου».

Την προσοχή των καταναλωτών εφιστά ο ΕΦΕΤ σχετικά με τις νιτροζαμίνες που υπάρχουν σε τρόφιμα και είναι καρκινογόνες και γονιδιοτοξικές. Η ανακοίνωση του ΕΦΕΤ έρχεται μετά την αξιολόγηση της EFSA και τα ευρήματα που αφορούν στις νιτροζαμίνες σχετικά με την επικινδυνότητα για τη δημόσια υγεία. Οι νιτροζαμίνες έχουν βρεθεί σε διάφορους τύπους τροφίμων, όπως αλλαντικά, επεξεργασμένα ψάρια, κακάο, μπύρα και άλλα αλκοολούχα ποτά. Η πιο σημαντική ομάδα τροφίμων που συμβάλλει στην έκθεση σε νιτροζαμίνες είναι το κρέας και τα προϊόντα κρέατος.

Στην ανακοίνωση με τίτλο: «Οι νιτροζαμίνες στα τρόφιμα προκαλούν ανησυχία για την υγεία» ο ΕΦΕΤ αναφέρει: Η έκθεση των καταναλωτών σε νιτροζαμίνες, ενώσεις που μπορούν να παραχθούν στα τρόφιμα κατά την προετοιμασία και την επεξεργασία τους, εγείρει ανησυχία για την υγεία.

Αυτό είναι το εύρημα της αξιολόγησης της EFSA σχετικά με την επικινδυνότητα για τη δημόσια υγεία που σχετίζεται με την παρουσία νιτροζαμινών στα τρόφιμα. Δέκα νιτροζαμίνες που βρίσκονται στα τρόφιμα είναι καρκινογόνες (μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο) και γονιδιοτοξικές (μπορεί να βλάψουν το DNA).

H EFSA ζήτησε τη γνώμη εξωτερικών ενδιαφερομένων σχετικά με το σχέδιο γνωμοδότησής της και έλαβε πολυάριθμα σχόλια τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά την οριστικοποίησή της.

Πιθανοί κίνδυνοι για την υγεία

Η EFSA πραγματοποίησε την αξιολόγησή της εκτιμώντας την πιθανή βλάβη που προκαλούν οι νιτροζαμίνες σε ανθρώπους και ζώα και αξιολογώντας την έκθεση των καταναλωτών.

Ο Δρ. Dieter Schrenk, Πρόεδρος της Επιτροπής για τους Επιμολυντές στην Τροφική Αλυσίδα, δήλωσε: «Η αξιολόγησή μας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι για όλες τις ηλικιακές ομάδες στον πληθυσμό της Ε.Ε., το επίπεδο έκθεσης σε νιτροζαμίνες στα τρόφιμα εγείρει ανησυχία για την υγεία».

Ο Δρ. Schrenk πρόσθεσε: «Με βάση τις μελέτες σε ζώα, θεωρήσαμε τη συχνότητα των ηπατικών όγκων στα τρωκτικά ως την πιο κρίσιμη επίδραση στην υγεία».

«Για να διασφαλίσουμε υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών, δημιουργήσαμε το χειρότερο σενάριο για την αξιολόγηση επικινδυνότητας. Υποθέσαμε ότι όλες οι νετροζαμίνες που βρίσκονται στα τρόφιμα είχαν την ίδια δυνατότητα να προκαλέσουν καρκίνο στους ανθρώπους με την πιο επιβλαβή νιτροζαμίνη, αν και αυτό είναι απίθανο».

Ποιες τροφές περιέχουν νιτροζαμίνες;

Οι νιτροζαμίνες έχουν βρεθεί σε διάφορους τύπους τροφίμων, όπως αλλαντικά, επεξεργασμένα ψάρια, κακάο, μπύρα και άλλα αλκοολούχα ποτά. Η πιο σημαντική ομάδα τροφίμων που συμβάλλει στην έκθεση σε νιτροζαμίνες είναι το κρέας και τα προϊόντα κρέατος.

Οι νιτροζαμίνες μπορεί επίσης να υπάρχουν σε άλλα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των επεξεργασμένων λαχανικών, των δημητριακών, του γάλακτος και των γαλακτοκομικών προϊόντων ή των τροφών που έχουν υποστεί ζύμωση, τουρσί και καρυκεύματα.

Επί του παρόντος, υπάρχουν ορισμένα κενά γνώσης σχετικά με την παρουσία νιτροζαμινών σε συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων. Η εξισσορόπηση της δίαιτας με μια ευρύτερη ποικιλία τροφίμων θα μπορούσε να βοηθήσει τους καταναλωτές να μειώσουν την πρόσληψη νιτροζαμινών.

Τι θα συμβεί μετά;

Η γνωμοδότηση της EFSA θα κοινοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα συζητήσει με τις εθνικές αρχές ποια μέτρα διαχείρισης επικινδυνότητας χρειάζονται.

Εκτοξεύτηκαν και πάλι τα ληξιπρόθεσμα χρέη των Δημόσιων Νοσοκομείων προς τους ιδιώτες προμηθευτές και παρόχους υπηρεσιών προς αυτά, καθώς σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία κατά την περσινή χρονιά αυξήθηκαν κατά 50%. Η ασυνέπεια του Eλληνικού Δημοσίου στο να εξοφλεί τα χρέη του προς αυτούς, αποτελεί ένα χρόνιο βραχνά για τους έλληνες επιχειρηματίες που συνεργάζονται με το ΕΣΥ, ο οποίος φαίνεται να επιδεινώθηκε και λόγω της αύξησης των αναγκών που προκάλεσε η πανδημία covid. Να σημειωθεί δε ότι ο τομέας της Δημόσιας Υγείας εξακολουθεί να αποτελεί τον μεγαλύτερο κακοπληρωτή του Δημοσίου. Μάλιστα τα συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη στην Υγεία το τέλος  της προηγούμενης χρονιά έφτασαν τα 1.054 εκατ. ευρώ από 775 εκατ. ευρώ το τέλος του 2021.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, στο τέλος Δεκεμβρίου του 2022 τα ληξιπρόθεσμα χρέη των νοσοκομείων βρίσκονται στα 909 εκατ. ευρώ ήτοι αυξημένα κατά 50% σε σχέση με το τέλος Δεκεμβρίου του 2021. Την ίδια στιγμή, σε καλύτερα επίπεδα διατηρούνται τα χρέη του ΕΟΠΥΥ, τα οποία βρίσκονται στο επίπεδο των 145 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς τον ΕΟΠΥΥ μειώθηκαν το Δεκέμβριο του 2022, σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2021, στα 145 εκατ. ευρώ, όταν στο τέλος του 2021 ήταν 169 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, όμως, τα χρέη προς τα νοσοκομεία αυξήθηκαν από τα 606 εκατ. ευρώ στα 909 εκατ. ευρώ, όπως αναφέραμε.

Να σημειωθεί ότι στο σύνολο των χρεών της Γενικής Κυβέρνησης τα ληξιπρόθεσμα χρέη εμφανίζονται αυξημένα για το σύνολο του 2022 κατά 409 εκατ. ευρώ, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η αύξηση οφείλεται κυρίως στα χρέη προς τους προμηθευτές των νοσοκομείων.

Να τονίσουμε βέβαια ότι η αύξηση αποδίδεται και στα κόστη που προκάλεσε ο κορωνοϊός, ενώ θα πρέπει να πούμε πως αυτά τα χρέη πολύ πιθανό να αποκλιμακωθούν, καθώς θα υπολογιστούν τα clawback και rebate, ειδικά για το φάρμακο που ακόμη δεν έχουν υπολογιστεί για την προηγούμενη χρονιά.

Η αντίδραση των προμηθευτών Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων

Την αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σχολιάζει με δραματικό τρόπο ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων (ΣΕΙΒ) σε επιστολή του προς της ηγεσία του Υπουργείου Υγείας. Όπως αναφέρουν:

«Στο μηνιαίο δελτίο στοιχείων γενικής κυβέρνησης που δημοσιεύθηκε στις 3/3/2023, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των Νοσοκομείων του Δημοσίου τον Ιανουάριο του 2023 ανήλθαν στα 1.075 εκατ. ευρώ από 739 εκατ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2022 (αύξηση 45%!!), ενώ συγκρίνοντας τον Δεκέμβριο του 2022 (909 εκατ. ευρώ ληξιπρόθεσμα) με τον Δεκέμβριο του 2021 (606 εκατ. ευρώ ληξιπρόθεσμα) παρατηρείται αύξηση 50%!! Είναι προφανές ότι δεν επιβεβαιώθηκαν οι υποσχέσεις για δραστική μείωση των χρεών των Νοσοκομείων μέχρι το τέλος του 2022, αλλά αντίθετα, εκτινάχθηκαν σε δυσθεώρητα ύψη. Πλέον των ανωτέρω, στο συνολικό αναφερόμενο ύψος νοσοκομειακών οφειλών θα πρέπει να ληφθούν υπόψη αφ’ ενός οι μη ληξιπρόθεσμες οφειλές που αντιστοιχούν σε πωλήσεις 90 ημερών, αφ’ ετέρου η αξία των ατιμολόγητων υλικών των προμηθευτών που, για τον δικό μας κλάδο, ανέρχεται σε τουλάχιστον 70 εκατομμύρια ευρώ. Η συνολική αρνητική εικόνα επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι οι εξοφλήσεις των νοσοκομειακών οφειλών γίνονται με τεράστια καθυστέρηση που, σε αρκετές περιπτώσεις, αγγίζει τους 12 μήνες! Ως αποτέλεσμα, καταγράφεται τεράστιο πρόβλημα ρευστότητας στις επιχειρήσεις του κλάδου μας, με άμεσο κίνδυνο για την ομαλή τροφοδοσία των Νοσοκομείων, αλλά και περιορίζεται η ανθεκτικότητα και η ανάπτυξη των επιχειρήσεων, όσο και η ικανότητά τους να γίνουν πιο πράσινες και ψηφιακές».