ΠΑΙΔΕΙΑ: Εδώ και τώρα αλλαγές!- Του Νίκου Γ. Σουγλέρη

 

Ήμουνα νιός και γέρασα και τα προβλήματα στον χώρο της εκπαίδευσης είναι πάντα το ίδιο καυτά- μην σας πω πως χειροτερεύουν κιόλας. Βέβαια ο χρόνος και οι αλλαγές στο στάτους της κοινωνικής μας ζωής προσθέτουν διάφορες μεταβλητές. Μία είναι όμως η ακλόνητη σταθερά: Ο διακαής πόθος των γονιών, είτε είναι πλούσιοι είτε φτωχοί, είτε δεξιοί είτε κεντρώοι είτε αριστεροί, τα παιδιά τους να σπουδάσουν για να έχουν τα περισσότερα δυνατά εφόδια για μία καλή ζωή.

Μία άλλη επίσης σταθερά, μία αναλλοίωτη παράμετρος είναι η ανισότητα ευκαιριών στον χώρο της εκπαίδευσης. Πάντα  υπάρχουν κάποια προνομιούχα παιδιά τα οποία στην “κούρσα”  της μάθησης ξεκινούν από ευνοΪκότερη θέση. Πηγαίνουν  σε καλύτερα σχολεία (κατά κανόνα ιδιωτικού δικαίου) απολαμβάνοντας πρωτοποριακές μεθόδους διδασκαλίας και ένα μπουκέτο από έξτρα εσω/εξωσχολικές δραστηριότητες . Αυτό οφείλεται στο ότι οι οικογένειες τους έχουν δυνατή οικονομική επιφάνεια και τα παιδιά αυτά απολαμβάνουν την  δυνατότητα  μιάς ποιοτικότερης εκπαίδευσης και επαφής με ευρύτερο δίκτυο κοινωνικών αγαθών, ευκαιριών και γνωριμιών. Βέβαια πολλά από αυτά τα παιδιά δεν τα καταφέρνουν και παρ’ ότι ξεκινούν από πλεονεκτικότερη θέση, δεν αντέχουν στον ανταγωνισμό. Λυγίζουν στο χρόνο είτε γιατί δεν έχουν τις ικανότητες και τα προσόντα είτε γιατί δεν έχουν το κίνητρο να συντηρήσουν ακόμα και τα κεκτημένα.

Από την άλλη πλευρά η ζωή ήταν και είναι γεμάτη με παραδείγματα χιλιάδων νέων παιδιών από φτωχές, αγροτικές οικογένειες, από λαϊκές συνοικίες που μπόρεσαν και υπερέβησαν τα όρια που τους εθεταν οι κοινωνικές συντεταγμένες. Όπλο τους η θέληση γιά πρόοδο και κοινωνική ανέλιξη  και η σκληρή δουλειά. Δυνατό όπλο αυτό δίνει την ώθηση που απαιτείται για να επιτύχει ο νέος την άνοδο σε ανώτερες βαθμίδες κοινωνικής καταξίωσης.

Το συμπέρασμα είναι πως αν και, δυστυχώς, όλα τα δάχτυλα δεν είναι ίσα,   και πως σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, με όλα τα πολιτεύματα οι ανισότητες ζούν και βασιλεύουν, η Παιδεία ήταν και παραμένει το απόλυτο όχημα για  την κοινωνική κινητικότητα. Για δε τα παιδιά από φτωχές οικογένειες οι καλές επιδόσεις στην Μέση και την Ανώτατη εκπαίδευση αποτελούν τα  εφαλτήρια κοινωνικής ανόδου. Οπως συνήθιζε να λέει και η αείμνηστη μητέρα μας Ευτυχία; “Χωρίς μορφωμένους ανθρώπους δεν γίνεται να προοδεύσει η κοινωνία”.

Δυστυχώς, εδώ και κάποιες δεκαετίες γινόμαστε μάρτυρες μιας ιστορικής αντίφασης. Η Αριστερά που υποτίθεται πως είναι υπέρ των μεταρρυθμίσεων και των αλλαγών προς το καλύτερο, που υποστηρίζει ότι αγωνίζεται να κλείσει η ψαλίδα  των κοινωνικών ανισοτήτων, η Ελληνική Αριστερά  κάνει τα πάντα για να υποβαθμίσει την μέση και την ανώτατη εκπαίδευση. Είναι πάντα απέναντι στις όποιες πρωτοβουλίες του Υπουργείου Παιδείας έχουν σαν στόχο την αλλαγή προς το καλύτερο (βλ συγχωνεύσεις σχολών, λιγότεροι εισακτέοι, επιμόρφωση των καθηγητών, απρόσκοπτη διεξαγωγή των μαθημάτων, απαλλαγή των Ιδρυμάτων από τους αιώνιους φοιτητές και τους τραμπούκους κα). Και ενώ ομνύει στην Δημόσια δωρεάν Παιδεία και πολεμά με φανατισμό μεσαιωνικού ιεροκήρυκα την ιδιωτική εκπαίδευση, ταυτόχρονα προσφέρει άσυλο σε αναρχο-καταληψίες και όσους καταστρέφουν τα σχολεία, τις σχολές και την ελεύθερη διακίνηση ιδεών στη Δημόσια Εκπαίδευση.

Νομίζω πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών αντιλαμβάνονται πλέον πως η δημόσια παιδεία χρειάζεται ένα δυνατό service για να υπάρξει μία καλύτερη επόμενη μέρα. Η επανεκκίνηση είναι αναγκαία όσο ποτέ. Και οι αλλαγές πρέπει να γίνουν ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΏΡΑ, πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.