ΑΠΟΨΗ: Ο Γκορμπατσόφ και η εποχή του

Κάθε πολιτικό πρόσωπο πρέπει να κρίνεται στην εποχή του, μέσα στις συνθήκες που κλήθηκε να εργαστεί. Και να κρίνεται με βάση το εάν προσέφερε καλές ή κακές υπηρεσίες στον τόπο του, ίσως και ευρύτερα στον κόσμο, κατά την περίοδο δράσης του.

Ο μακαρίτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ λοιπόν, ανεξάρτητα από το εάν αυτό αρέσει σήμερα σε κάποιους ή όχι, ήταν ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης και ένας άνθρωπος που συνέβαλε σημαντικά στο «βελούδινο» (όσο μπορούσε αυτό να γίνει) τέλος του αποκαλούμενου «ανατολικού μπλοκ» και στο ξεπέρασμα της ψυχροπολεμικής εποχής.

Το γεγονός πως ήταν ο τελευταίος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, ήταν κάτι που μάλλον δεν το επέλεξε. Οι πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες εκείνης της εποχής οδηγούσαν στη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και αυτό θα συνέβαινε, είτε με τον Γκορμπατσόφ είτε χωρίς αυτόν, είτε με το καλό, είτε με το κακό.

Βέβαια, υπάρχουν ακόμα και σήμερα άνθρωποι που πιστεύουν ότι ο μακαρίτης ήταν ο υπονομευτής της σοβιετικής «αυτοκρατορίας». Ας πιστεύουν ό,τι θέλουν, γνώμη δεν θα αλλάξουν ποτέ.

Εκείνο που οι πολλοί βλέπουν είναι ότι ο Γκορμπατσόφ, επέτρεψε σε πολλές χώρες να ανεξαρτητοποιηθούν και να οδηγηθούν στην ελευθερία, αλλά και συνέβαλε στη διαμόρφωση μίας, πιο ειρηνικής και ασφαλούς Ευρώπης. Δεν έβγαλε τανκς στους δρόμους, δεν αντέδρασε «πολεμικά» στις διαδηλώσεις που γίνονταν για ανεξαρτησία, δεν επιβλήθηκε δια της βίας. Αντίθετα, μάλλον αγωνίστηκε για να διατηρήσει την Σοβιετική Ένωση, αλλά με έναν πιο ελεύθερο και δημοκρατικό τρόπο. Και πάλεψε για να επιβάλλει μία αλλαγή ακόμα και στην ίδια την κρατική δομή της ΕΣΣΔ, κάτι που το «πλήρωσε» με ένα πραξικόπημα σε βάρος του, που τον οδήγησε στην πολιτική απομόνωση. «Εγκαταλείπω το αξίωμά μου με ανησυχία αλλά και με ελπίδα, με πίστη σε εσάς, στη σοφία σας και στην πνευματική σας δύναμη. Είμαστε οι κληρονόμοι ενός σπουδαίου πολιτισμού και η αναζωογόνηση και η μεταμόρφωση μας για να αποκτήσουμε σύγχρονη και αξιοπρεπή ζωή εξαρτάται από όλους και τον καθένα μας» είχε πει το 1991.

Μπορεί να βλέπουμε τον Γκορμπατσόφ με τα μάτια των «δυτικών». Όμως, αλήθεια, πόσοι θα ήθελαν και σήμερα να υπάρχει ένας Γκορμπατσόφ στην Γη;