Οι εκλογές που έρχονται ανήμερα των Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης, είναι σημαντικές. Όχι πως υπάρχουν και… αδιάφορες εκλογές, ειδικά τα τελευταία χρόνια, όπου οι κρίσεις και οι αγωνίες, διαδέχονται η μία την άλλη. Αν το καλοσκεφθούμε, τα «χρόνια της αθωότητας» τελείωσαν το 2009. Η πρώτη δεκαετία του 2000, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας και την μεγάλη ευδαιμονία, προ και μετά των Αγώνων, μοιάζει πια με μία… άλλη εποχή.  Έχουν περάσει 14 χρόνια. Όχι και τόσο λίγα, όμως όχι και τόσο πολλά. Φαίνεται όμως σαν να έχει περάσει ένας αιώνας. Από το 2010 και μετά, όλα άλλαξαν. Βίαια. Απότομα. Οδυνηρά.

Και φτάσαμε στο 2023, περνώντας διαρκώς από το «δόξα τω Θεώ» στο «βοήθα Παναγιά». Δημιουργώντας, μεταξύ άλλων, πολλούς μύθους που αποδείχτηκαν… απάτες (ή αυταπάτες). Θυμάστε το δίλημμα «μνημόνιο – αντιμνημόνιο»; Θυμάστε την έξοδο από την Ευρώπη και τις «εφόδους στο νομισματοκοπείο»; Θυμάστε το δημοψήφισμα και την δραματική διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες; Και μετά, όμως: Θυμάστε την πολιορκία του Έβρου από χιλιάδες μετανάστες που «έσπρωχναν» οι Τούρκοι στην χώρα μας; Θυμάστε το «μένουμε σπίτι», τον φόβο του κορωνοϊού, το αντιεμβολιαστικό κίνημα και όλα τα υπόλοιπα;

Και τι ζούμε σήμερα; Έναν πόλεμο που συνεχίζεται μέσα στην Ευρώπη, μία ακρίβεια και έναν πληθωρισμό που τρώει τα εισοδήματα, αλλά και τον κίνδυνο μίας νέας τραπεζικής αποσταθεροποίησης.

Για την Ελλάδα όλων των τελευταίων ετών, οι εκλογές μοιάζουν να αποκτούν υπαρξιακή διάσταση. Είναι μία επιλογή που καθορίζει πολύ περισσότερα από τον ιδεολογικό προσανατολισμό – θεωρητικά τουλάχιστον – μίας κυβέρνησης.

Τι κράτος θέλουμε; Ποια είναι η θέση της Ελλάδας στον κόσμο; Πιστεύουμε σε ισχυρούς θεσμούς; Πιστεύουμε ότι η χώρα μας πρέπει να έχει ισχυρή άμυνα και ισχυρή εξωτερική πολιτική; Αυτά είναι κάποια από τα ερωτήματα που θα απαντήσουμε με τη ψήφο μας. Δεν αποφασίζουμε απλά για μία κυβέρνηση, αλλά για τον τρόπο που ζούμε και θέλουμε να ζήσουμε. Πέρα από τις ρητορικές των κομμάτων λοιπόν, στις 21 Μαΐου, ο καθένας θα κληθεί να απαντήσει στην κάλπη για την ζωή του…

Το γεγονός πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε χθες εκλογές στις 21 Μαΐου, είναι η καλύτερη απόδειξη ότι οι ίδιοι λογικοί συνειρμοί που γίνονταν από πολλούς, γίνονταν και από τον πρωθυπουργό της χώρας.

Και αυτό γιατί, οι δύο ημερομηνίες που θεωρούνταν ως πιο πιθανές μετά την τραγωδία στα Τέμπη, δηλαδή η 21^η και η 28^η Μαΐου, αποτελούσαν στην πραγματικότητα, λογικές σκέψεις που έκαναν πολιτικά στελέχη και δημοσιογράφοι, λογαριάζοντας διάφορες παραμέτρους.

Από τη στιγμή που ο Απρίλιος «βγήκε» από τη μέση ως μήνας εκλογών και ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε μιλήσει για εκλογές τον Μάιο, υπήρχαν τέσσερις διαθέσιμες Κυριακές: 7, 14, 21 και 28. Οι δύο πρώτες ημερομηνίες είχαν «προβλήματα». Το κυριότερο αφορούσε τον χρόνο κατά τον οποίο θα έπρεπε να κλείσει η Βουλή και ο οποίος δεν επαρκούσε για την κατάθεση των νομοσχεδίων που σχεδίαζε η κυβέρνηση να ψηφιστούν πριν τις εκλογές. Υπήρχε όμως και ένα ζήτημα με το ενδεχόμενο οι δεύτερες εκλογές να πέσουν πάνω ή πολύ κοντά στις πανελλαδικές εξετάσεις και αυτό ήταν κάτι που έπρεπε να αποφευχθεί. Έτσι, οι λογικές πιθανότητες οδηγούσαν στις δύο δεύτερες ημερομηνίες. Τελικά, ο πρωθυπουργός επέλεξε την 21^η Μαΐου για έναν ακόμα λόγο που δεν ξέραμε ή δεν είχαμε υποψιαστεί. Στις 10 και 11 Ιουλίου θα γίνει η Σύνοδος του ΝΑΤΟ και η Ελλάδα καλό θα ήταν να έχει τελειώσει με τις εκλογές (και τις δεύτερες), ώστε να εκπροσωπηθεί από μία «κανονική» και όχι μία «υπηρεσιακή» κυβέρνηση. Και επίσης, οι αρχές Ιουλίου (μάλλον στις 2) είναι ακόμα μία καλή περίοδος να γίνουν εκλογές, καθώς από τα μέσα Ιουλίου και μετά, η θερινή ραστώνη επισκιάζει τα πάντα.

Χωρίς να ξέρει κανείς τι θα… βγάλει η κάλπη της 21^ης Μαΐου λοιπόν, το πιθανότερο είναι πως μπήκαμε και επίσημα πλέον σε ένα μακρύ και σημαντικό τετράμηνο, στο οποίο η πολιτική ένταση θα «χτυπάει κόκκινο».

Ο τρόμος είναι η ψυχική διασάλευση και ταραχή που προκαλείται από την αναμονή του κακού, αλλά όταν φτάσει το κακό και περάσει, ο φόβος, η σαστιμάρα, η παγωμάρα παραμένουν δεν χάνονται με μιας. Τα  οδυνηρά αυτά συναισθήματα δεν εγκαταλείπουν αυτόματα τον παθόντα, αντίθετα τον τυλίγουν με τα πλοκάμια τους, τον σφίγγουν με τις δαγκάνες τους, μέχρι να τον αφανίσουν ή μέχρι ο άνθρωπος να βρει το κουράγιο και τη δύναμη να σπάσει τον θανατηφόρο εναγκαλισμό. Είναι αλήθεια ότι το πιο εύφορο έδαφος του φόβου είναι η συσκότιση και η άγνοια.  Ακόμα είναι αλήθεια ότι η υπερβολική ανησυχία και ο τρόμος οδηγούν στην παράλυση και την ακινησία.

Σάββατο βράδυ στη φθινοπωρινή ήρεμη πόλη των Παρισίων. Στην ταινία «Παρίσι Ξανά» η Μία (Βιρζινί Εφιρά)  βρίσκεται σε ένα ήσυχο μπιστρό, όταν μια τρομοκρατική επίθεση σκίζει τη ζωή των θαμώνων στη μέση και την ορίζει πριν το συγκλονιστικό γεγονός και μετά. Η ηρωίδα μας τραυματισμένη σωματικά και ψυχικά θα προσπαθήσει να αναρρώσει για λίγο καιρό έξω από το Παρίσι, αλλά όταν επιστρέψει δεν μπορεί θυμηθεί  να βάλει στη σειρά τα γεγονότα εκείνων των ημερών. Τρεις μήνες αργότερα η ηρωίδα προσπαθεί να συναρμολογήσει όλα αυτά τα θραύσματα από περιστατικά, αναμνήσεις και εξομολογήσεις και να συνθέσει την καινούργια πραγματικότητα και να δώσει ξανά έναν κάποιο βηματισμό στη ζωή της. Όμως πια όλα μοιάζουν διαφορετικά ακόμα κι αυτή η σκυθρωπή, θλιμμένη και νοτισμένη πόλη συνομιλεί με τους κατοίκους της πιο χαμηλόφωνα, πιο συγκρατημένα, πιο λυπημένα. Η Μία βυθισμένη στο σοκαριστικό γεγονός προσπαθεί αργά και βασανιστικά να ξαναβρεί τον εαυτό της, τρέμει όμως στο ενδεχόμενο να συναντηθεί με πράγματα τα οποία δεν αντέχει να δει κατάματα.

 «Ο αδερφός μου βρισκόταν στο Μπατακλάν στις 13 Νοεμβρίου, εξιστορεί η σκηνοθέτις, Αλις Βινοκούρ (“Augustine”, “Proxima”) και βραβευμένη με Σεζάρ σεναριογράφος (“Ατίθασες” της Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιουβέν) «καθώς κρυβόταν, βρισκόμουν σε επαφή μαζί του, μέσω μηνυμάτων, όλο το βράδυ. Την ταινία την εμπνεύστηκα από τις δικές μου αυτές τραυματικές μνήμες και από όσα μου είπε εκ των υστέρων ο ίδιος. Βίωσα προσωπικά το πώς τα γεγονότα δομούνται και αποδομούνται μέσω της μνήμης». Σημειώνει η σκηνοθέτις. Τις εβδομάδες που ακολούθησαν άρχισε να παρακολουθεί τις συζητήσεις στα φόρουμ όπου οι επιζώντες αναζητούσαν απεγνωσμένα ανθρώπους με τους οποίους μοιράστηκαν τα γεγονότα. 

Μια έφηβη ακούγεται να λέει στην ταινία για τους αγαπημένους της που έχασε και παρασύρει στο βυθό της κάθε άνθρωπο που έχει τέτοιες βαθιές κα ανεπούλωτες πληγές από τόσο μεγάλες απώλειες. «Θα ήθελα να πάω στο μουσείο όπου είχαν πάει. Να δω το τελευταίο πράγμα που είδαν. Σαν να τους αποχαιρετώ» Τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα των 57 θυσιασμένων ανθρώπων στα Τέμπη, έρχονται αυτόματα στο μυαλό μας.

Η ταινία δεν επικεντρώνεται στο θέμα της τρομοκρατίας, στα αίτια, τις αφορμές, τις ενέργειες και τα πολιτικά  αποτελέσματά τους. Προσεγγίζει το θέμα από την ανθρώπινη πλευρά του. Την ταινία την ενδιαφέρουν οι βαθιές πληγές των ανθρώπων που βίωσαν μια ανάλογη εφιαλτική στιγμή, η οποία σαν ξυράφι έκοψε τη ζωή τους στο πριν το γεγονός και στο μετά από αυτό. Τα ζητήματα της τρομοκρατίας απασχολούν την ταινία ως φόντο και μόνο παρεμπιπτόντως. Είναι βέβαιο ότι οι διάφορες τρομοκρατικές επιθέσεις που συντάραξαν την πόλη του Φωτός από τις πιο μικρές μέχρι τις τρομερές επιθέσεις στο Σαρλι Εμπντό και το Μπατακλάν έχουν αφήσει το στίγμα τους στην ταινία. Όμως τα τραύματα και η πρόσκρουση των ανθρώπων με ένα τόσο συγκλονιστικό γεγονός και η διαχείριση του κατόπιν είναι ο πυρήνας της ταινίας της Αλις Βινοκούρ «Παρίσι Ξανά». Η οποία είπε για τις ενέργειές της μετά τα συγκλονιστικά γεγονότα του Μπατακλάν «Συνάντησα μια ομάδα ανθρώπων που επέστρεφαν μαζί στο χώρο της τραγωδίας, ώστε να καταφέρουν να το αντιμετωπίσουν όλο αυτό. Και κατάλαβα πως είναι κάτι που δεν μπορείς να πετύχεις μόνος σου. Χρειάζονται τουλάχιστον δύο. Οι ψυχίατροι με τους οποίους μίλησα μου είπαν πως τέτοιες καταστάσεις χτίζουν φιλίες, ακόμα και σχέσεις –πολύ έντονους δεσμούς Είναι αυτό που ονομάζουν “το διαμάντι μέσα στην καρδιά του τραύματος”».

Η ταινία «Παρίσι Ξανά» έχει άξονα  τη ζωή της  Μία, της όμορφης  μεταφράστριας, η οποία ενώ ζούσε σε μια ήρεμη  σχέση με τον χειρουργό Βενσάν, τώρα καλείται να διαχειριστεί  το αποκρουστικό γεγονός της τρομοκρατικής επίθεσης. Η ταινία κινείται μια μπρος, στην επούλωση κάποιων τραυμάτων και μια πίσω, στη χαίνουσα πληγή. Η γυναίκα η οποία θα αισθανθεί μετά την επιστροφή  της στο Παρίσι ότι όλα έχουν αλλάξει, έχουν ανατραπεί και για να ξαναβάλει το τρένο της ζωής της στις ράγες της κανονικότητας χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια με αμφίβολα αποτελέσματα.  Φόντο και συμπρωταγωνιστής στην ταινία είναι ένα παραμορφωμένο, υγρό και θλιμμένο Παρίσι, έξοχα κινηματογραφημένο από τον  Στεφάν Φοντέν. Οι αμφιβολίες, οι ανασφάλειες, οι ενοχές κυκλώνουν την εύθραυστη πια Μια, την οποία ερμηνεύει με λιτότητα και ευαισθησία η Βιρζινί Εφιρά.

Η σκηνοθέτις και σεναριογράφος μας Αλις Βινοκούρ μας προσφέρει μια ταινία με θέμα το αναπάντεχο, το τυχαίο και το αναπότρεπτο το οποίο μπορεί να συνταράξει τη ζωή οποιουδήποτε ανθρώπου βρεθεί στη δίνη του, χωρίς υπερβολές και τυμπανοκρουσίες, χωρίς μελοδραματισμούς και θορυβώδεις διδακτισμούς στους τόνους του γκρι εκεί που φωλιάζει  ο φόβος και θεριεύει η ανησυχία.

Ένας είναι ο πραγματικός αντίπαλος της ζωής: Ο τρόμος. Ό,τι κακό υπάρχει μέσα μας γεννιέται από τον φόβο και κάθε τι καλό αναβλύζει από την αγάπη.  Όσοι ασκούν εξουσία, είτε επίσημα, είτε ανεπίσημα (μέσω της τρομοκρατίας) το γνωρίζουν αυτό, για τούτο κάνουν τα πάντα να μας τρομάξουν, γιατί μόνο ο φόβος μπορεί να νικήσει την ελευθερία, την ανεξαρτησία, τη χαρά, την ίδια τη  ζωή.