Ο μπακαλιάρος -και δη με σκορδαλιά– είναι το παραδοσιακό έδεσμα στα ελληνικά τραπέζια μετά από την παρέλαση της 25ης Μαρτίου.  

Μέσα στην περίοδο της Τεσσαρακοστής η νηστεία καταλύεται, διαφοροποιείται δηλαδή, τρεις φορές, δίνοντας μια ευκαιρία στους πιστούς για «ενδυνάμωση».

Η πρώτη από αυτές τις εξαιρέσεις είναι ανήμερα της εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, όπως έχει καθιερωθεί η 25η Μαρτίου.

Πρόκειται για μια χαρμόσυνη εορτή μέσα στην περίοδο του πένθους της Σαρακοστής και επειδή είναι θεομητορική εορτή, αφιερωμένη στην Παναγία και ως εκ τούτου ιδιαίτερα σημαντική, καταλύονται το ψάρι, το έλαιο και ο οίνος.

Ο μπακαλιάρος έφτασε στο ελληνικό τραπέζι περί τον 15ο αιώνα και καθιερώθηκε άμεσα ως το εθνικό φαγητό της 25ης Μαρτίου, καθώς με εξαίρεση τα νησιά μας, το φρέσκο ψάρι αποτελούσε πολυτέλεια για τους φτωχούς κατοίκους της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Έτσι, ο παστός μπακαλιάρος, που δεν χρειαζόταν ιδιαίτερη συντήρηση, αποτέλεσε την εύκολη και φθηνή συνάμα λύση, έθιμο που κρατά μέχρι τις μέρες μας.

 

Στα Επτάνησα τη σκορδαλιά τη λένε και αλιάδα (αλλά και αγιάδα, με βάση την τοπική προφορά) που είναι δάνειο από τα βενετικά (agliata στα σημερινά ιταλικά). Φαίνεται ότι από τον συμφυρμό των λέξεων «σκόρδο» και «αλιάδα» προέκυψε ο τύπος σκορδαλιάδα και από εκεί, με απλολογία, ο σημερινός «σκορδαλιά».

Αυτή τουλάχιστον την ετυμολογία δίνουν τόσο το ΛΚΝ όσο και το Ετυμολογικό του Μπαμπινιώτη.

Κάτι σαν σκορδαλιά έφτιαχναν και οι αρχαίοι, βέβαια, και μια από τις λέξεις που είχαν ήταν «μυττωτός». Πάλι στους Αχαρνείς, στην αρχή του έργου, ο Δικαιόπολις έχει μαζί του μια σακούλα σκόρδα που του την αρπάζουν οι Θράκες μισθοφόροι, οι Οδόμαντες, κι εκείνος ολοφύρεται για τη σκορδαλιά που θα έφτιαχνε (Οἴμοι τάλας, μυττωτὸν ὅσον ἀπώλεσα)

Όταν θέλουμε να πούμε ότι από κάτι απουσιάζει το πιο απαραίτητο, το ειδοποιό συστατικό του, λέμε ότι μοιάζει με «σκορδαλιά χωρίς σκόρδο»

Το σκόρδο είναι το Allium sativum, κρόμμυον το σκόροδον και, παρόλο που είναι ιθαγενές της Κεντρικής Ασίας, βρίσκεται στα μέρη μας από πολύ παλιά, αφού, όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος, οι εργάτες που έχτισαν την Πυραμίδα του Χέοπα είχαν στο σιτηρέσιό τους κρεμμύδια, σκόρδα και ραπανάκια.

Όμως και στην αρχαία Ελλάδα ήταν πολύ διαδεδομένο το σκόρδο, όπως φαίνεται από την παρουσία του στις κωμωδίες του Αριστοφάνη –τα μεγαρίτικα σκόρδα ήταν ονομαστά για το μεγάλο μέγεθός τους και στους Αχαρνείς, που είναι γραμμένοι μέσα στον Πελοποννησιακό πόλεμο, ο Μεγαρίτης παραπονιέται στον Δικαιόπολη ότι οι Αθηναίοι στις επιδρομές τους τα ξερίζωναν.

Στα αρχαία λεγόταν σκόροδον, αλλά ήδη από την κλασική εποχή εμφανίζεται και ο τύπος σκόρδον, που τελικά επικράτησε.

Το σκόρδο ήταν και είναι το προσφάι των φτωχών, ακόμα περισσότερο στην αρχαιότητα, που το διαιτολόγιο ήταν πολύ φτωχότερο από σήμερα. Ήταν ακόμα βασικό στοιχείο στο σιτηρέσιο των στρατιωτών, γι’ αυτό και οι αρχαίοι είχαν την παροιμιώδη φράση «μη σκόρδου (φάγω)» δηλαδή να μη μπλέξω σε περιπέτειες.

Έρχονται στην Καλαμάτα τα πρώτα Jet που θα απογειώσουν την εκπαίδευση των νέων Ικάρων της Πολεμικής Αεροπορίας.

Του Χρήστου Μαζανίτη

Στην τελική ευθεία μπαίνει πλέον η έναρξη της νέας εποχής για την εκπαίδευση των Ικάρων της Πολεμικής Αεροπορίας.

Μέσα στον Απρίλιο είναι προγραμματισμένο να προσγειωθεί το πρώτο από τα συνολικά 10 Jet τύπου Μ-346 της ιταλικής Leonardo, που πρόκειται να αντικαταστήσουν τα υπέργηρα αεροσκάφη Τ-2, τα οποία αποσύρονται μετά από 50 χρόνια υπηρεσίας στην εκπαίδευση των Ικάρων. Η συμφωνία με τους ισραηλινούς που έχουν αναλάβει και την αναβάθμιση της 120 Πτέρυγας Εκπαίδευσης στην Καλαμάτα περιλαμβάνει 3.500 ώρες πτήσης με τα Μ-346 ετησίως.

Το M-346 είναι αεριωθούμενο, σχεδιασμένο για την προηγμένη – απαιτητική εκπαίδευση πιλότων μαχητικών, προσφέροντας ένα ευρύ φάσμα εκπαιδευτικών δυνατοτήτων σε συνδυασμό με μακροπρόθεσμη αξιοπιστία. Ο συγκεκριμένος τύπος βρίσκεται ήδη σε υπηρεσία με τις αεροπορικές δυνάμεις της Ιταλίας, της Σιγκαπούρης, του Ισραήλ, της Πολωνίας και του Κατάρ.

Ήδη, όπως έχουμε γράψει στο enikos.gr, από τον περασμένο Ιανουάριο στο Κέντρο Εκπαίδευσης της Καλαμάτας επικρατεί οργασμός έργων για την ανέγερση των νέων εγκαταστάσεων με το μεγαλύτερο πλέον μέρος του στόλου των αεροσκαφών Τ-6 να βρίσκεται σε λειτουργία. Σημειώνεται ότι κατασκευαστικές εργασίες έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, με το πρώτο εκπαιδευτικό κτίριο να έχει παραδοθεί, ενώ σε λειτουργία βρίσκεται ήδη το Κέντρο Ανεφοδιασμού (Logistics Center) στην αεροπορική βάση και της υποστήριξης για τα εκπαιδευτικά αεροσκάφη T-6. Ταυτόχρονα, σημειώνεται η πρόοδος που έχει γίνει για την παραγωγή του νέου αεροσκάφους M-346, των διασυνδεδεμένων προσομοιωτών πτήσης και των Επίγειων Εκπαιδευτικών Σταθμών στη βάση.

Μέσα από τη διακρατική συμφωνία μεταξύ του ελληνικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας και του υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ, η Elbit Systems έχει αναλάβει από τον Απρίλιο 2021 τη δημιουργία Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης Πιλότων στην 120 ΠΕΑ Καλαμάτας.

Η σπουδαιότητα του Διεθνούς Εκπαιδευτικού Κέντρου Πιλότων στην Καλαμάτα είναι ιδιαίτερα υψηλή, καθότι ενισχύει σημαντικά τη στρατηγική σχέση της Ελλάδας και του Ισραήλ, μια σχέση μείζονος γεωπολιτικής αξίας που έχει διευρυνθεί τα τελευταία χρόνια σε πολλούς τομείς.

Το βίντεο είναι από τις δοκιμαστικές πτήσεις που πραγματοποιήθηκαν από τον περασμένο Ιανουάριο στην Ιταλία.

enikos.gr