Γράφει ο Αντώνιος Καλέντζης, Ψυχολόγος BPS, MISCP Assoc
Η σεξουαλική παρενόχληση είναι μια τραυματική εμπειρία που μπορεί να έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία ενός παιδιού.
Είναι μια μορφή κακοποίησης που μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου ή καταγωγής.
Οι επιπτώσεις της παρενόχλησης μπορεί να είναι καταστροφικές για το μέλλον του θύματος και είναι σημαντικό για τους γονείς και τους κηδεμόνες να κατανοήσουν τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στην ψυχική υγεία ενός παιδιού.
Μία από τις πιο κοινές επιπτώσεις της παρενόχλησης στην ψυχική υγεία ενός παιδιού είναι η πιθανή ανάπτυξη άγχους, κατάθλιψης ή ακόμα και ο στιγματισμός του από την κοινωνία.
Τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί μπορεί να αισθάνονται φόβο, ντροπή και ενοχή για αυτό που τους συνέβη και αυτά τα συναισθήματα μπορεί να οδηγήσουν σε εσωστρέφεια, άγχος και κατάθλιψη.
Μπορεί επίσης να βλέπουν συνέχεια εφιάλτες, να έχουν αναδρομές στο τραυματικό παρελθόν συμπεριλαμβάνοντας και άλλα συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD).
Μια άλλη επίδραση της σεξουαλικής παρενόχλησης στην ψυχική υγεία ενός παιδιού είναι η δυσκολία ανάπτυξης εμπιστοσύνης προς τους ανθρώπους. Τα παιδιά που έχουν κακοποιηθεί δυσκολεύονται να εμπιστευτούν τους άλλους, ειδικά τους ενήλικες, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση και δυσκολία στη δημιουργία σχέσεων.
Επίσης ένα άλλο αρνητικό χαρακτηριστικό των θυμάτων που αναπτύσσεται μετά από το τραύμα είναι η χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.
Μπορεί να κατηγορούν τον εαυτό τους για αυτό που συνέβη και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ντροπής και αναξιότητας.
Πιθανή έκφραση είναι και η ενδεχόμενη αίσθηση ότι όλα είναι μάταια και ότι είναι στιγματισμένοι με αποτέλεσμα να τα οδηγήσει σε αυτοτραυματισμό και άλλες καταστροφικές συμπεριφορές.
Είναι σημαντικό για τους γονείς να αναζητούν βοήθεια για παιδιά που έχουν κακοποιηθεί. Η θεραπεία μπορεί να τα βοηθήσει ώστε να επεξεργαστούν τα συναισθήματά τους και να αναπτύξουν δεξιότητες αντιμετώπισης ώστε να διαχειριστούν το τραύμα που έχουν βιώσει. Ένας σημαντικός στόχος είναι και να ξαναχτίσουν την αυτοεκτίμησή τους και να μάθουν να εμπιστεύονται ξανά τους συνανθρώπους τους.
Σημαντική είναι και η δημιουργία ενός ασφαλούς και υποστηρικτικού περιβάλλοντος για το παιδί. Αυτό περιλαμβάνει την γέφυρα επικοινωνίας ώστε να νιώθει άνετα το παιδί να εκφράσει τις ανησυχίες και τα συναισθήματά του, την παροχή επιβεβαίωσης και ασφάλειας, την υπομονή και την κατανόηση. Είναι επίσης σημαντικό να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά σχετικά με τα υγιή όρια και πώς να αναγνωρίζουν, να προστατεύουν τον εαυτό τους και να ζητούν βοήθεια σε μια ανάρμοστη συμπεριφορά.
Κατανοούμε ότι όταν ένας ενήλικας βιώσει ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να περάσει και αρκετά χρόνια ώστε να το διαχειριστεί. Ένα παιδί που δεν έχει δομήσει ακόμα μηχανισμούς άμυνας αυτό το κάνει ακόμα πιο δύσκολο. Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι αυτοί που κακοποιούν τα παιδιά είναι συνήθως άτομα που έχουν πρόσβαση σε αυτά. Είναι ένα δεδομένο που δεν πρέπει να ξεχνούμε όταν αφήνουμε ένα παιδί με έναν ενήλικα μόνο του.
Με τη σωστή υποστήριξη και θεραπεία, τα παιδιά μπορούν να ξεπεράσουν το τραύμα της παρενόχλησης και να ζήσουν μια υγιής ζωή αφήνοντας το τραύμα τους στο μακρινό παρελθόν.
