Χωρίς «τσουχτερά» πρόστιμα-«Ήπια» πρoσαρμογή κατά τις πρώτες ημέρες της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας

Ένα στα τρία πρόστιμα που επιβλήθηκαν τον Ιανουάριο για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας, ή αλλιώς 936.100 ευρώ από τα 3.105.590 ευρώ που καταλογίστηκαν στους ελέγχους, αφορούσαν την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας.

Στους ελέγχους που πραγματοποίησαν οι Επιθεωρητές Εργασίας τον πρώτο μήνα του 2025, και σε σύνολο 1.067 κυρώσεων για εργασιακές παραβάσεις, οι 268, δηλαδή το 25% των κυρώσεων, αφορούσαν την πλημμελή εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας.
Η πρωτοκαθεδρία ως προς τον αριθμό των κυρώσεων με 295 παραβάσεις καταγράφηκε στην μη τήρηση πινάκων προσωπικού από τις επιχειρήσεις, παράβαση που ισοδυναμεί με αδήλωτη απασχόληση. Για τις παραβάσεις αυτές επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 664.700 ευρώ.
Όσον αφορά την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, που από την 1η Μαρτίου επεκτείνεται σε δύο μεγάλους κλάδους, τον Τουρισμό και την Εστίαση, αναμένεται ότι θα συμβάλει καθοριστικά στη μείωση της παραβατικότητας, ιδίως της υποδηλωμένης απασχόλησης, όπου εργαζόμενοι δηλώνονται με συμβάσεις μερικής απασχόλησης, αλλά εργάζονται πλήρως και αμείβονται υποδηλωμένα.
Οι έλεγχοι από την Επιθεώρηση Εργασίας στις επιχειρήσεις του Τουρισμού και της Εστίασης, κατά το διάστημα των πρώτων εβδομάδων από την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας, θα είναι σε επίπεδο συστάσεων, ενώ οι κυρώσεις θα είναι ήπιες και δεν θα ξεπερνούν τα 10.500 ευρώ ανά υπάλληλο.
Το υπουργείο Εργασίας έχει δώσει και οδηγίες μέσω εγκυκλίου του. Σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός των χτυπημάτων της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας των εργαζομένων σε επίπεδο ημέρας θα πρέπει να είναι ζυγός αριθμός, και συγκεκριμένα:
Α) Μηδέν χτύπημα, όταν ο εργαζόμενος εργάζεται με το σύστημα της τηλεργασίας ή δεν έχει καθόλου φυσική παρουσία στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης για λόγους που δικαιολογούνται από τη φύση της εργασίας του ή από την κατάσταση (π.χ. απεργία, μη προσέλευση στην εργασία κ.ά.).
Β) Δύο χτυπήματα, όταν ο εργαζόμενος εργάζεται με συνεχές ωράριο στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης, οπότε η κάρτα του θα πρέπει να χτυπηθεί κατά την πρώτη είσοδο στην επιχείρηση και κατά την τελευταία έξοδο από αυτήν. Ευνόητο είναι ότι δεν λαμβάνονται υπόψη τυχόν ενδιάμεσα χτυπήματα.
Γ) Τέσσερα χτυπήματα, στην περίπτωση που ο εργαζόμενος εργάζεται με σπαστό ωράριο στις κτιριακές εγκαταστάσεις της επιχείρησης, οπότε η κάρτα του θα πρέπει να χτυπηθεί κατά την πρώτη είσοδο και την τελευταία έξοδο, τόσο του πρώτου, όσο και του δεύτερου τμήματος του ωραρίου του. Ευνόητο είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν λαμβάνονται υπόψη ενδιάμεσα χτυπήματα.
Στις περιπτώσεις που, λόγω αμέλειας, η κάρτα ενός εργαζομένου δεν χτυπηθεί και δεν υπάρχουν ζυγά χτυπήματα κατά την έναρξη ή τη λήξη της εργασίας του, τότε θα γίνονται αποδεκτά μέχρι 3 μονά χτυπήματα τον μήνα ανά εργαζόμενο, και η Επιθεώρηση Εργασίας θα προβαίνει σε συστάσεις συμμόρφωσης της επιχείρησης και όχι σε επιβολή προστίμου.
Υπάρχει επίσης περιθώριο «ευέλικτης προσέλευσης» έως 120 λεπτά χωρίς να χτυπηθεί η Κάρτα Εργασίας, κατόπιν ρητής συμφωνίας του εργοδότη με τον εργαζόμενο. Για παράδειγμα, αν το δηλωθέν ωράριο είναι 09:00-17:00 και έχει συμφωνηθεί ευέλικτη προσέλευση 30 λεπτών, ο εργαζόμενος οφείλει να προσέλθει στην επιχείρηση μεταξύ 9:00 και 9:30 και η σήμανση της κάρτας θα πρέπει να γίνει εντός αυτού του χρονικού διαστήματος. Σε αυτήν την περίπτωση, η αποχώρηση μετά την ολοκλήρωση του 8ώρου (δηλαδή μεταξύ 17:00 και 17:30) θεωρείται δικαιολογημένη, εφόσον αποδεικνύεται από την σήμανση της ψηφιακής κάρτας και τον συμφωνηθέντα όρο περί ευέλικτης προσέλευσης.
Με τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας προστατεύονται ήδη 750.000 εργαζόμενοι, οι οποίοι απασχολούνται σε τράπεζες, σούπερ-μάρκετ, ασφαλιστικές εταιρείες, εταιρείες security, ΔΕΚΟ, βιομηχανία και λιανεμπόριο. Με την πλήρη εφαρμογή της στον Τουρισμό και την Εστίαση, ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων που καλύπτονται θα φτάσει περίπου τα 1.500.000. Παράλληλα, ο συνολικός αριθμός των ενταγμένων επιχειρήσεων αναμένεται να ξεπεράσει τις 200.000.