Πλεόνασμα και εξαίρεση αμυντικών δαπανών

Ακόμη καλύτερα έναντι του στόχου διαμορφώθηκε τελικά το πρωτογενές πλεόνασμα κατά το πρώτο δίμηνο του έτους, σύμφωνα με τα οριστικά στοιχεία για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού. Ειδικότερα, το πρωτογενές πλεόνασμα έφτασε τα 2,8 δισ. ευρώ το δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου, έναντι των 2,7 δισ. ευρώ που είχαν αναφερθεί στα προσωρινά στοιχεία και του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 2 δισ. ευρώ.

Το οικονομικό επιτελείο σχεδίαζε το πακέτο μείωσης φόρων της φετινής ΔΕΘ με βάση το πλεόνασμα, την αναμενόμενη υπεραπόδοση του 2025 και τα έσοδα από φοροδιαφυγή για το 2025, τα οποία αναμένεται να ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ.
Αυτό το ποσό αναμένεται να αυξηθεί έως και 2,5 δισ. ευρώ λόγω των σχεδίων της Κομισιόν για την εφαρμογή μιας εθνικής ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες, που επεξεργάζεται αυτές τις μέρες, μετά την ανακοίνωση της Λευκής Βίβλου για την άμυνα της ΕΕ. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης πριν από την τακτική Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις 20 Μαρτίου: «Αισθάνομαι ότι είναι μια δικαίωση αυτή η συμπερίληψη στη Λευκή Βίβλο μιας πάγιας θέσης της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία έρχεται τώρα και δικαιώνεται. Αναμένουμε το τελικό και οριστικό κείμενο, για να γνωρίζουμε τον βαθμό της δημοσιονομικής ευελιξίας, τον οποίο θα έχουμε σχετικά με τις αμυντικές μας δαπάνες για τα επόμενα χρόνια».
Κρίσιμο σημείο θεωρείται ποιο θα είναι το ελάχιστο ποσοστό του ΑΕΠ για αμυντικές δαπάνες, το οποίο θα τεθεί ως βάση για τον υπολογισμό της αύξησης των δαπανών. Αν, για παράδειγμα, η βάση είναι το 2% του ΑΕΠ (όπως έχει πέσει στο τραπέζι), η ελάχιστη απαίτηση του ΝΑΤΟ, τότε η Ελλάδα, η οποία για φέτος έχει αμυντικές δαπάνες 3% του ΑΕΠ, θα έχει πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο 1% του ΑΕΠ, δηλαδή 2,45 δισ. ευρώ. Αν πάλι ληφθεί υπόψη μόνο η αύξηση των δαπανών το 2025 σε σχέση με το 2024, τότε ο δημοσιονομικός χώρος που θα προκύψει από το μέτρο θα είναι 860 εκατ. ευρώ.