Στερεύει σταδιακά όλη η Ευρώπη από χιόνι!

Με εξαίρεση το 2022, που το χιόνι ήταν πολύ και ιδιαίτερα «ανθεκτικό», την τελευταία δεκαπενταετία ο ελληνικός χιονοδρομικός τουρισμός υποφέρει. Οι επιχειρηματίες του χιονοδρομικού τουρισμού μιλούν πια ξεκάθαρα για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον κλάδο τους.

Σε όλη την Ευρώπη, ίδια είναι τα αδιέξοδα. Σημειωτέον ότι η Γηραιά Ηπειρος είναι η μεγαλύτερη αγορά χιονοδρομικού τουρισμού διεθνώς, με περίπου το 50% των χιονοδρομικών κέντρων που υπάρχουν στον κόσμο και περίπου 350 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως. Μελέτη Γάλλων και Αυστριακών επιστημόνων που δημοσιεύθηκε πριν από λίγους μήνες στο περιοδικό Nature Climate Change αξιολόγησε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε 2.234 χιονοδρομικά κέντρα σε 28 ευρωπαϊκές χώρες. Οι προβλέψεις είναι ζοφερές: με άνοδο της θερμοκρασίας κατά 4 βαθμούς Κελσίου, το 98% των χιονοδρομικών κέντρων της Ευρώπης, ίσως αναγκαστούν να βάλουν λουκέτο. Με συστήματα τεχνητής χιόνωσης, τα ποσοστά μειώνονται στο 71%. Ωστόσο, η τεχνητή παραγωγή χιονιού δεν είναι χωρίς περιβαλλοντικό αντίκτυπο: αυξάνει την κατανάλωση νερού και ηλεκτρικής ενέργειας, κάνοντας ακόμη μεγαλύτερο το αποτύπωμα άνθρακα της βιομηχανίας σκι (βλ. και μεταφορά, καθώς και στέγαση επισκεπτών). Ευθύνεται κατά μέσον όρο για εκπομπή τουλάχιστον 90.000 τόνων διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο (ανάλογα με τον τρόπο παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας).

Ομάδα Ελλήνων επιστημόνων του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με επικεφαλής τον διευθυντή ερευνών Κώστα Λαγουβάρδο, προχώρησε ακόμη περισσότερο. Μελέτησαν το ύψους χιονιού μεταξύ των ετών 1985-2020 σε 5.600 χιονοδρομικά κέντρα της Ευρώπης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι στη συντριπτική πλειονότητά τους, σε ποσοστό σχεδόν 90%, ιδιαίτερα σε μέρη με υψόμετρο κάτω από 2.000, παρατηρείται σημαντική μείωση της χιονοκάλυψης και συρρίκνωση της περιόδου με χιόνι στο έδαφος που να επαρκεί για τη λειτουργία τους.

Πώς αποτυπώνεται το πρόβλημα στην Ελλάδα; Περιοχές της νότιας Ελλάδας θα αποχαιρετήσουν οριστικά το χιόνι στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον. Τα Καλάβρυτα πιθανότατα, ενδεχομένως και ο Παρνασσός.

Η έλλειψη χιονιού δεν επηρεάζει μόνο την οικονομία, αλλά κυρίως το περιβάλλον, αφού η παρουσία του είναι σημαντική για την εύρυθμη λειτουργία της φύσης. Mε την υψηλή ανακλαστικότητά του στην ηλιακή ακτινοβολία, το χιόνι συμβάλλει στο να κρατιέται χαμηλά η θερμοκρασία του πλανήτη – είναι το… αντηλιακό, δηλαδή, της Γης. Αλλά όχι μόνο. Λειτουργεί επίσης ως ανάχωμα στην απειλή της λειψυδρίας.