Είναι η τηλεργασία η νέα νόρμα; – Τα ωφέλη και οι σοβαρές προκλήσεις

Ο Ιανουάριος του 2024 σημείωσε όχι μόνο την τέταρτη επέτειο της πανδημίας κορονοϊού αλλά και το μεγάλο άλμα στην τηλεργασία. Ωστόσο, τόσο οι εργαζόμενοι, οι επιχειρήσεις και η οικονομία εξακολουθούν να προσπαθούν να το καταλάβουν πλήρως.

Η εξ αποστάσεως εργασία ήταν -και εξακολουθεί να είναι- πιο πιθανή για ορισμένα επαγγέλματα και βιομηχανίες. Οι εργαζόμενοι στον τομέα της πληροφόρησης, των οικονομικών, των επιχειρηματικών υπηρεσιών και της κυβέρνησης (συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης) και εκείνοι με πιστοποιητικά τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε διευθυντικές θέσεις και θέσεις γραφείου, ήταν και είναι πολύ πιο ικανοί να εργάζονται εξ αποστάσεως.

Μέχρι τον Οκτώβριο του 2020 το 71% των εργαζομένων που μπορούσαν να εργαστούν από το σπίτι το έκαναν

Η πανδημία ήταν ένα τεράστιο σοκ για αυτά τα επαγγέλματα και τις βιομηχανίες. Τα γραφεία έκλεισαν, ενώ πολλοί εργαζόμενοι φοβόντουσαν να επιστρέψουν στα γραφεία όταν αντιμετώπιζαν την αβεβαιότητα και τον φόβο του ιού. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2020, το Pew Research Center διαπίστωσε ότι το 71% των εργαζομένων που μπορούσαν να εργαστούν από το σπίτι το έκαναν, από 23% πριν από τον κορονοϊό.

Ο οικονομολόγος του Στάνφορντ, Νικ Μπλουμ, ένας από τους κορυφαίους αναλυτές της εργασίας από το σπίτι, κυκλοφόρησε πρόσφατα μια λεπτομερή παρουσίαση για το πώς βλέπει να εξελίσσονται τα πράγματα. Ο Μπλουμ βλέπει ότι η εργασία από το σπίτι «σταθεροποιείται στο 28% περίπου των (εργάσιμων) ημερών» σε επίπεδο οικονομίας, «πενταπλάσιο άλμα» σε σχέση με τα προ-πανδημικά επίπεδα το 2019.

Άρα, η εργασία από το σπίτι έχει σταθεροποιηθεί ή θα την δούμε να εξελίσσεται; Ο Μπλουμ το βλέπει να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος. Επισημαίνει ότι η τεχνολογία έχει βελτιωθεί σημαντικά και αναμένει περαιτέρω καινοτομία. Ο Μπλούμ βλέπει μια «μελλοντική μακροπρόθεσμη αύξηση»,με την τρέχουσα σταθερότητα στην εργασία από το σπίτι να δίνει τη θέση της σε ταχύτερη ανάπτυξη.

Ο Μπλουμ πιστεύει ακράδαντα ότι η εργασία από το σπίτι ωφελεί όλους — τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και τη συνολική οικονομία.

Οι προκλήσεις

Πρώτον, μια σοβαρή οικονομική ύφεση θα ενισχύσει τη σχετική διαπραγματευτική δύναμη των εργοδοτών έναντι των εργαζομένων. Ένα πρόσφατο άρθρο της Wall Street Journal σημείωσε ότι οι απομακρυνόμενοι εργαζόμενοι έχουν 35% περισσότερες πιθανότητες να απολυθούν σε σχέση με τους αυτοπροσώπως συναδέλφους, επικαλούμενος μια ανάλυση Live Data Technologies σε περισσότερους από 2 εκατομμύρια υπαλλήλους.

Δεύτερον, τα δεδομένα του ίδιου του Μπλουμ δείχνουν αβέβαια αποτελέσματα παραγωγικότητας που σχετίζονται με την εργασία από το σπίτι, κάτι που ενοχλεί τις φάτνες. Εν μέρει ως απάντηση στη λιγότερη εργασία στο γραφείο, οι εργοδότες ενισχύουν την ηλεκτρονική επιτήρηση, κάτι που δεν αρέσει στους εργαζόμενους. Μια μελέτη από το Resume Builder διαπίστωσε ότι «το 96% των εργοδοτών χρησιμοποιεί λογισμικό παρακολούθησης εργαζομένων», με ένα μεγάλο άλμα να σημειώνεται μετά την πανδημία.

Τέλος, ο ίδιος ο Bloom έχει σημειώσει ότι η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης θα απειλήσει πλήρως τους απομακρυσμένους εργαζόμενους, ειδικά αυτούς που κάνουν πιο επαναλαμβανόμενες και συνηθισμένες εργασίες όπως η εισαγωγή δεδομένων ή η μισθοδοσία.