Μια πληγή με μακροχρόνια  συμπτώματα- Άρθρο του ψυχολόγου Αντώνη Καλέντζη με αφορμή την τραγωδία στα Τέμπη

Το συμβάν με την σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη είναι από τα γεγονότα που έχουν συγκλονίσει όλους τους συμπολίτες μας ακόμα και αν δεν είμασταν παρόντες ή δεν είχαμε κάποιο οικείο μας πρόσωπο εμπλεκόμενο.

Ένα τέτοιο συμβάν στην δική μας ψυχική υγεία έχει φέρει δυσφορία και θλίψη ενώ είμαστε απλοί παρατηρητές. Φανταστείτε, λοιπόν, το ψυχικό τραύμα που έχει προκληθεί  στο σύνολο των επιζώντων του συμβάντος, καθώς και στις οικογένειες όσων έχασαν τη ζωή τους. Πρόκειται για μια πληγή που μπορεί να έχει μακροχρόνια συμπτώματα ψυχικής κατάπτωσης ή εντόνου άγχους.

Ένα ακραίο συμβάν σαν αυτό των Τεμπών, είναι ένα τραυματικό γεγονός που μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από μακροχρόνια προβλήματα ψυχικής υγείας.

Οι επιζώντες έχουν μεγάλη πιθανότητα να εμφανίσουν συμπτώματα διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD), όπως παρεμβατικές αναμνήσεις, εφιάλτες και συμπεριφορές αποφυγής.

Μπορεί επίσης να αισθάνονται μια αίσθηση ενοχής επειδή επέζησαν ενώ άλλοι δεν τα κατάφεραν. Επιπλέον, οι επιζώντες μπορεί να εμφανίσουν κατάθλιψη, άγχος και άλλες ψυχοσυναισθηματικές διαταραχές, καθώς και σωματικά συμπτώματα όπως κόπωση, πονοκεφάλους και διαταραχές ύπνου.

Οι οικογένειες εκείνων που έχασαν τη ζωή τους στο συμβάν αυτό είναι φυσιολογικό επίσης να αντιμετωπίσουν μια σειρά από προβλήματα ψυχικής υγείας. Για παράδειγμα έντονη θλίψη που μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, άγχος και άλλα συναισθηματικά προβλήματα.

Μπορεί επίσης να βιώσουν συναισθήματα θυμού, ενοχής και ανικανότητας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα μέλη της οικογένειας μπορεί να αναπτύξουν PTSD ή άλλες διαταραχές που σχετίζονται με τραύματα.

Στρατηγικές για την αντιμετώπιση των συνεπειών ενός ακραίου γεγονότος με απώλειες ανθρώπων

Εάν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε έχει βιώσει κάποιο ακραίο γεγονός με ανθρώπινες απώλειες, είναι σημαντικό να ζητήσετε βοήθεια από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Ένας θεραπευτής μπορεί να παρέχει υποστήριξη και καθοδήγηση καθώς διαχειρίζεστε το τραύμα και τα συναισθήματά σας ώστε αντιμετωπίσετε το βίωμα αυτό.

Υπάρχουν επίσης ορισμένες πρακτικές στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν στην αποφόρτιση από το τραύμα που έχει προκληθεί:

• Μιλήστε για τα συναισθήματά σας: Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι να μιλήσετε για τα συναισθήματά σας με κάποιον που εμπιστεύεστε. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να αντιληφθείτε τα συναισθήματά σας και να αρχίσετε να θεραπεύεστε.
• Φροντίστε της σωματικής σας υγεία: Είναι σημαντικό να φροντίζετε τη σωματική σας υγεία μετά από ένα τέτοιο γεγονός. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει καλή διατροφή και τακτική άσκηση.
• Σύνδεση με οικείους: Η κοινωνική υποστήριξη είναι ζωτικής σημασίας στον απόηχο μιας καταστροφής. Η σύνδεση με φίλους, οικογένεια ή ομάδες υποστήριξης μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε λιγότερο μόνοι και να σας προσφέρει μια αίσθηση εξωστρέφειας.
• Αναζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό: Εάν δυσκολεύεστε να αντιμετωπίσετε τις συνέπειες ενός ακραίου συμβάντος, είναι σημαντικό να αναζητήσετε βοήθεια. Ένας θεραπευτής μπορεί να παρέχει υποστήριξη, καθοδήγηση και θεραπεία για να σας βοηθήσει να ανακάμψετε.

Καθημερινά διαβάζουμε για τον τραυματισμό ή την απώλεια συνανθρώπων μας από τροχαία, σεισμούς ή από καιρικά φαινόμενα. Ο πόνος κατοικεί στις καρδιές αυτών που χάνουν τα κοντινά του πρόσωπα και είναι μια πληγή που μπορεί να μην κλείσει ποτέ.

Βέβαια, κάτι που προκαλεί σε όλους μας θλίψη και συμπονούμε τους οικείους των εκλιπόντων. Όμως, ασχέτως αν μας σοκάρει μια τέτοια είδηση, πολύ γρήγορα ξεχνούμε και συνεχίζουμε την ζωή μας σαν να μην έγινε το παραμικρό, μιας και το αντίκτυπο που έχει σε εμάς είναι πολύ μικρό.

Αν είχε το ελάχιστο αντίκτυπο θα μας ωθούσε να επιλέγουμε ανθρώπους σε καίριες θέσεις με βάση την ικανότητά τους και με διάθεση να έχουν την πρόληψη, την τυπικότητα, την ευθύνη, την αφοσίωση και την σωστή διεκπεραίωση ως πρώτο στόχο. Αυτή η στάση αδιαφορίας που κρατούμε είναι σαφέστατο πως μας κάνει συνένοχους στο επόμενο ακραίο συμβάν σαν αυτό που θα συμβεί.

Δεν χωρά θλίψη και συλλυπητήριες επιστολές για τον πόνο που προκλήθηκε σε τόσες οικογένειες όταν θα μπορούσαν όλα να έχουν προληφθεί.

Δεν χωρά γραφειοκρατία σε θέματα που αφορούν την δημόσια υγεία και προστασία των πολιτών.

Δεν χωράνε άτομα που κουνούν το δάχτυλο φωνάζουν, ενώ όταν είχαν την ευκαιρία να πράξουν απλά εθελοτυφλούσαν.

Και αυτό που θα πρέπει να προβληματίζει τους πάντες είναι πως στην πατρίδα μας δεν υπάρχει χώρος για τα όνειρα των νέων.

Αν μέχρι τώρα δεν είχαμε την ικανότητα να βοηθήσουμε τις εκατοντάδες χιλιάδες νέων να ονειρευθούν και να διεκδικήσουν ζωτικό χώρο στον τόπο τους δείχνοντάς τους την πόρτα της εξόδου προς το εξωτερικό, τουλάχιστον ας έχουμε το φιλότιμο την ευθύνη να φροντίζουμε ώστε να μην χάνονται άδοξα.