Πάτρα - Δ. Ελλάδα
«Ανάσα» με 4% στις συντάξεις-Ο Εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος αποκαλύπτει στη «Γ» ποιοι θα εισπράξουν και τι…
Της Τέτας Γιαννάρου
Η ακρίβεια δημιουργεί μια νέα κάστα καταναλωτών ειδικά στα είδη πρώτης ανάγκης, όπου για έναν στους δύο καταναλωτές το ύψος των προσφορών αποτελεί τον κύριο λόγο επιλογής του καταστήματος που θα κάνουν τις αγορές τους.
Στο πλαίσιο αυτό, μετά τις δύο αλλεπάλληλες κρίσεις και το καθεστώς πλέον της κλιματικής κρίσης που είναι κατά βάση στασιμοπληθωριστική, ως απόρροια παραμένει εμμένουσα η αυξητική τάση στα τρόφιμα και στα είδη πρώτης ανάγκης, διαμορφώνοντας ένα νέο τοπίο στην αγορά.
Με τον πληθωρισμό σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ στην Ελλάδα τον Ιούλιο 2,5% και στα τρόφιμα να ανεβαίνει στα 12,3%, έναντι 12,5% στην ευρωζώνη, οι πολίτες και ειδικά οι συνταξιούχοι περιμένουν εναγώνια μια αύξηση που θα δώσει μια ανάσα στον οικογενειακό κορβανά. Η αύξηση σε μισθούς και βεβαίως σε συντάξεις το 2024 έχει προαναγγελθεί επανειλημμένα και θεωρείται δεδομένη.
Το άγχος των συνταξιούχων που αποτελεί τον αδύναμο κρίκο των πολιτών μπορεί να κατευνασθεί, αφού οι σταθερές αυξήσεις στις συντάξεις, σε μια εποχή με υψηλό πληθωρισμό που μειώνει σημαντικά την αγοραστική αξία των συντάξεων, αποτελούν όχι μόνον προεκλογικές δεσμεύσεις αλλά νομοθετημένη πράξη. «Αποτελεί βεβαιότητα η αύξηση των συντάξεων αφού είναι νομοθετικά κατοχυρωμένη. Συγκεκριμένα αφενός η ετήσια αύξηση των συντάξεων και αφετέρου το επίδομα προσωπικής διαφοράς για όσους έχουν προσωπική διαφορά, δεν είναι κάτι καινούργιο, είναι νομοθετημένο», επισημαίνει στη «Γ» ο γνωστός Εργατολόγος Δημήτρης Μπούρλος, απαντώντας στο ερώτημα τι μέλλει γενέσθαι με τις συντάξεις υπό το καθεστώς της ακρίβειας, ποια θα είναι οι αύξηση και ποιοι θα την πάρουν.
«Με αύξηση 4% τα 1.000 θα γίνουν 1040»
Σε σχέση με τους έχοντες μεγάλη προσωπική διαφορά που απορροφά την επικείμενη αύξηση, ο εργατολόγος Μπούρλος εξηγεί: «Υπάρχουν περιπτώσεις συνταξιούχων που έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά. Επομένως με την αύξηση απλώς περιορίζεται η προσωπική διαφορά. Σε αυτή την περίπτωση λοιπόν, θα τους δοθεί επίδομα προσωπικής διαφοράς, όπως δόθηκε και φέτος. Επομένως δεν θα έχουν βέβαια την ωφέλεια της άμεσης αύξησης στις συντάξεις, αλλά θα αποσβέσουν γρήγορα την προσωπική διαφορά ώστε να έχουν μια μικρή ωφέλεια από την καταβολή. Η νομοθεσία λέει, ότι με βάση το ΑΕΠ και τον πληθωρισμό γίνεται η εκτίμηση και προσδιορίζεται το ποσό των αυξήσεων. Στη βάση αυτή φαίνεται ότι οι αυξήσεις για το 2024 θα είναι της τάξεως του 3,5% ενώ ενδέχεται να προκύψει -συμπληρωματικά- επιπλέον αύξηση 0,3% λόγω απόκλισης των στοιχείων του 2022. Η διορθωτική αύξηση θα καθοριστεί αρχές του φθινοπώρου με βάση τα τελικά στοιχεία για την πορεία της οικονομίας που θα επικυρωθούν από τη Eurostat. Αθροιστικά οι δύο αυτές αυξήσεις θα φθάσουν θεωρώ το 4%, ίσως και πλέον, ενώ η εκταμίευση και απόδοσή τους στους συνταξιούχους προσδιορίζεται γύρω στον Ιανουάριο- Φεβρουάριο του 2024. Σε αυτή την περίπτωση σύνταξη των 1.000 ευρώ θα γίνει 1.040».
1,5 εκ. θα εισπράξει όλη την αύξηση
Στο ερώτημα πόσοι συνταξιούχοι θα εισπράξουν εν τη παλάμη σύνταξη, σύμφωνα με τον αριθμό των συνταξιούχων είπε ότι «από τα 2,5 εκατ. που θα πάρουν αύξηση, τα 1,5 εκατ. θα εισπράξουν ολόκληρη την αύξηση, άλλοι 300.000 θα δουν μεν αύξηση, αλλά μικρότερη, γιατί ένα μέρος της θα συμψηφιστεί με την προσωπική διαφορά, ενώ οι υπόλοιποι 700.000 συνταξιούχοι θα δουν μεν να αυξάνεται η εθνική και η ανταποδοτική τους σύνταξη, ωστόσο δεν θα δουν άμεσο όφελος, γιατί θα τους μείνει υπόλοιπο από την προσωπική διαφορά. Ως αντιστάθμισμα, όμως, θα πάρουν το επίδομα προσωπικής διαφοράς, που μπορεί να είναι αυξημένο κατά 50 ευρώ. Αναλυτικά ποιοι θα πάρουν και πόσα για το 2024, αυτοί κατανέμονται σε 4 κατηγορίες:
1η Ολόκληρη την αύξηση θα πάρουν περίπου 500.000 συνταξιούχοι που αποχώρησαν μετά τις 13/5/2016 χωρίς προσωπική διαφορά, 550.000 αγρότες που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις επανυπολογισμού σύνταξης και 350.000 παλαιοί συνταξιούχοι που είτε δεν είχαν είτε κάλυψαν την προσωπική διαφορά με τις αυξήσεις του 2023.
2η Μικρότερη αύξηση θα πάρουν περίπου 150.000 παλαιοί συνταξιούχοι (πριν από τις 13/5/2016) που έχουν προσωπική διαφορά, την οποία θα μηδενίσουν με ένα μέρος της αύξησης.
3η Διπλή αύξηση θα πάρουν περίπου 300.000 παλαιοί συνταξιούχοι που είχαν μηδενίσει την προσωπική διαφορά με τον επανυπολογισμό σύνταξης πάνω από τα 30 έτη ασφάλισης. Οι εν λόγω συνταξιούχοι θα λάβουν στο τέλος Δεκεμβρίου την 5η και τελευταία δόση από την αύξηση που προκύπτει στην επανυπολογισμένη σύνταξη και στην ήδη αυξημένη με την 5η δόση σύνταξη θα «πέσει» και το 4,1% του 2024.
4η Με λογιστική αύξηση, που θα φανεί δηλαδή στο μηνιαίο ενημερωτικό σύνταξης, αλλά δεν θα περάσει στην τσέπη, θα μείνουν περίπου 700.000 παλαιοί συνταξιούχοι. Θα πάρουν μεν το 4,1%, αλλά επειδή η προσωπική διαφορά θα εξακολουθήσει να είναι μεγαλύτερη, η αύξηση θα πάει για να μειώσει την προσωπική διαφορά. Πολλοί εξ αυτών θα δουν κέρδος με τις αυξήσεις του 2025, ενώ για το 2024 θα πάρουν όλοι το επίδομα προσωπικής διαφοράς.
Για όσους δεν έχουν προσωπική διαφορά η αύξηση κλιμακώνεται σε συνάρτηση με τα δεδουλευμένα χρόνια. Έτσι αυτοί που έχουν συντάξιμα χρόνια από 30 έως 35 έτη και λαμβάνουν σήμερα συντάξεις από 814 έως 1.318 ευρώ, οι αυξήσεις το 2024 θα κυμαίνονται μεταξύ 35 και 55 ευρώ τον μήνα. Για συνταξιούχους με 40 έτη υπηρεσίας και σύνταξη έως 1.980 ευρώ, η αύξηση θα ανέλθει μηνιαίως στα 82 ευρώ. Παράλληλα η εθνική σύνταξη, από τα 413,76 ευρώ που είναι τώρα, θα ανέλθει σε 431 ευρώ με την αύξηση του 2024.
ΠΟΙΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ ΠΡΟΩΘΟΥΝΤΑΙ ΤΟ 2024
Παράλληλα, ορισμένα μέτρα που αναμένεται να προωθηθούν και να ληφθούν εντός του επόμενου έτους, αφορούν σε αλλαγές στην εισφορά αλληλεγγύης και στην κατάργηση της συμμετοχής στο κόστος των φαρμάκων για όσους παλαιότερα ελάμβαναν το ΕΚΑΣ.
Ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Προωθείται η μείωση του ποσοστού παρακράτησης της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης η οποία χρηματοδοτεί το λογαριασμό ΑΚΑΓΕ (Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών) στο οποίο υπολογίζεται ότι έχουν συγκεντρωθεί περί τα 30 δισ. ευρώ. Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης επιβλήθηκε το 2010 και καταβάλλεται (στον λογαριασμό του ΑΚΑΓΕ) με σκοπό την κάλυψη ελλειμμάτων των κλάδων κύριας σύνταξης φορέων κοινωνικής ασφάλισης. Η εν λόγω εισφορά επιβάλλεται σε συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ κλιμακωτά και κυμαίνεται από 3% έως 14%.
Απαλλαγή από συμμετοχή στα φάρμακα: Ένα επιπλέον μέτρο στήριξης των συνταξιούχων είναι η μονιμοποίηση της πλήρους απαλλαγής των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη φαρμακευτική δαπάνη. Η συγκεκριμένη αλλαγή αφορά στην κατάργηση της συμμετοχής στα φάρμακα για όσους συνταξιούχους έπαιρναν ΕΚΑΣ έως το 2020, θέμα για το οποίο έχει δεσμευτεί προσωπικά ο πρωθυπουργός. Δεδομένου ότι το μέτρο αφορά σε ηλικιωμένους που όταν ελάμβαναν το βοήθημα πλήρωναν συμμετοχή 15% στα φάρμακά τους, θα υπάρξει για αυτή την κατηγορία συνταξιούχων μόνιμο όφελος».
