Στα 5 δισ. δολάρια το κόστος του νέου πολέμου για το Ισραήλ

Πέρα από την ανθρώπινη τραγωδία, που συνοδεύει έτσι κι αλλιώς κάθε εμπόλεμη σύγκρουση, ο νέος πόλεμος στη Μέση Ανατολή έχει ήδη προκαλέσει έντονη ανησυχία για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις του στην παγκόσμια οικονομία. Αναμφίβολα, όμως, θα έχει αντίκτυπο και στην οικονομία του Ισραήλ, μια οικονομία 521,69 δισ. δολ., που το β΄ τρίμηνο του έτους σημείωσε ανάπτυξη 3,1%.

Η οικονομία του Ισραήλ βασίζεται περίπου κατά 20% στον τεχνολογικό της κλάδο, τις νεοφυείς εταιρείες κυρίως, έχει δεχθεί μεγάλη ώθηση στις αρχές της δεκαετίας του 2010 όταν εντοπίστηκαν σημαντικά αποθέματα φυσικού αερίου στο υπέδαφος της χώρας, ενώ είναι επίσης μια οικονομία με σημαντικό τουριστικό τομέα, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι επισκέπτονται κάθε χρόνο τους Αγίους Τόπους.

Φέτος επισκέφθηκαν έως τώρα τη χώρα 2,6 εκατ. τουρίστες, αλλά πριν από την πανδημία μόνον στην Ιερουσαλήμ ο αριθμός των τουριστών έφτανε τα 3,5 εκατ. άτομα.

Την Πέμπτη ο οίκος Moody’s προειδοποίησε πως ενδέχεται να υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα του Ισραήλ που, όπως τόνισε, «στο παρελθόν έχει αποδειχθεί ανθεκτική στις τρομοκρατικές επιθέσεις και τις ένοπλες συγκρούσεις», αλλά διευκρίνισε πως στην παρούσα περίσταση «η σοβαρότητα της στρατιωτικής σύγκρουσης καθιστά πολύ πιθανή μια μακροχρόνια σύγκρουση, όπως και μια υποβάθμιση της πιστοληπτικής δυνατότητας της χώρας». Σημειωτέον ότι ακόμη και πριν από τον πόλεμο, από τον Ιούλιο, η Moody’s έχει κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στην οικονομία του Ισραήλ η παρατεταμένη πολιτική κρίση, παρενέργεια της προσπάθειας της κυβέρνησης να υποβαθμίσει την ισχύ της δικαστικής εξουσίας. Από τις 7 Οκτωβρίου και τις επιθέσεις της Χαμάς, η Τράπεζα του Ισραήλ παραδέχθηκε πως ο πόλεμος θα έχει επιπτώσεις στην οικονομία και αναπόφευκτα θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες.

Σε μια πρώτη εκτίμηση, η κεντρική τράπεζα του Ισραήλ έχει υπολογίσει πως το κόστος του πολέμου θα είναι γύρω στα 20 δισ. σεκέλ, ποσό αντίστοιχο περίπου των 5 δισ. δολ., που αντιστοιχεί στο 1% του ισραηλινού ΑΕΠ. Εχει, άλλωστε, επικρίνει τις υπερβολικές προβλέψεις με καταστροφικά σενάρια και έχει τονίσει ότι ο τελικός οικονομικός αντίκτυπος του πολέμου θα εξαρτηθεί από τη διάρκειά του. Πιθανολογεί πάντως ότι στο διάστημα από το 2025 έως το 2026 θα αυξηθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας από 0,3 ως 0,7 εκατοστιαίες μονάδες και το χρέος από το σημερινό 59% στο 64%.

Πιο απαισιόδοξη είναι, όμως, η εκτίμηση της τράπεζας Bank Hapoalim, που υπολογίζει πως ο αντίκτυπος του πολέμου στο ΑΕΠ του Ισραήλ θα φτάσει τα 6,8 δισ. δολ. και θα το μειώσει κατά τουλάχιστον 1,5% ενώ θα αυξήσει το δημοσιονομικό του έλλειμμα κατά 1,5% μέσα στο επόμενο έτος.

Οι εκτιμήσεις της Bank Hapoalim βασίζονται στην εμπειρία από προηγούμενους πολέμους του Ισραήλ. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφαλείας, το 2006 ο δεύτερος πόλεμος στον Λίβανο, για παράδειγμα, διήρκεσε 34 ημέρες και το κόστος του ήταν 2,4 δισ. δολ., που αντιστοιχεί με το 1,3% του ΑΕΠ του Ισραήλ.

Ο δεύτερος πόλεμος στον Λίβανο και οι παραπλήσιοι πόλεμοι του είδους είναι γεγονός ότι παρέλυσαν μέρος της χώρας και της οικονομίας της εξαιτίας των πληγμάτων από πυραύλους. Ηταν, όμως, σχετικά σύντομοι πόλεμοι και έτσι δεν οδήγησαν σε πλήρη παράλυση της οικονομίας. Οταν σταμάτησαν οι εκτοξεύσεις πυραύλων και οι στρατευμένοι επέστρεψαν στα σπίτια τους, η οικονομία ανέκαμψε άνετα μέσα στη μεταπολεμική περίοδο.