Ένα ποινοκεντρικό σύστημα δεν θα αποτρέψει το έγκλημα

Του Περικλή Πασχάκη
Δικηγόρου Πατρών

Αδελφοκτονία, πατροκτονία, γυναικοκτονία, το θανατικό δεν έχει τελειωμό αυτές τις χρονιάρες ημέρες. Άραγε τα μέσα ενημέρωσης υπερπροβάλλουν την απώλεια της ανθρώπινης ζωής με κάποια σκοπιμότητα αποπροσανατολισμού ή άλλη ή απλώς αναπαράγουν την πραγματικότητα, η οποία πλέον ξεπερνά και τα πιο βίαια σενάρια ταινιών του Xόλιγουντ;

Ή μήπως συμβαίνουν και τα δύο και εντάσσονται σε ένα φαύλο κύκλο που και τα δύο είναι ταυτόχρονα αίτια και αιτιατά; Ερωτήματα για προβληματισμό.
Ιδίως όμως η υπόθεση του 18χρονού αδελφοκτόνου, ο οποίος σκότωσε τον 16χρονο αδελφό του για μία μπλούζα συγκλονίζει, Κάιν και Άβελ. Ο αδελφικός δεσμός είναι ο πιο ισχυρός δεσμός αίματος μετά από αυτόν του γονέα με το τέκνο. Κι όμως δεν είναι λίγες οι φορές που ο δεσμός αυτός μετατρέπεται σε σχέση άσβεστου μίσους και εγωισμού.
Όσοι δικηγορούμε ξέρουμε ότι οι αντιδικίες μεταξύ αδελφών είναι οι πιο σφοδρές αντιδικίες, οι οποίες σχεδόν πάντα είναι αδύνατον να λυθούν εξωδικαστικά. Δεν είναι όμως αυτό το ζήτημα. Το πρόβλημα είναι τεράστιο, εντείνεται συνεχώς και είναι πολυπαραγοντικό. Ζούμε πλέον σε μια κοινωνία βίας, φόβου και ανασφάλειας. Το ερώτημα παραμένει, τι φταίει και τι μπορεί να γίνει για να μην οπλίζει το χέρι του αδελφός προς αδελφό, άνθρωπος προς άνθρωπο;
Είναι λύση η υιοθέτηση μιας δρακόντειας ποινικής νομοθεσίας σας αυτή που είναι στα σκαριά; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Ένα ποινοκεντρικό ποινικό σύστημα δεν θα αποτρέψει τον αυριανό εν δυνάμει αδελφοκτόνο, πατροκτόνο, γυναικοκτόνο. Δεν θα σταθμίσει την στιγμή του εγκλήματος ο δράστης, ιδίως αυτών των εγκλημάτων, τι ποινή θα του επιβληθεί και τι μέρος της ποινής του θα εκτίσει ώστε να αποτραπεί από την τέλεση τους. Πρέπει να πάμε πολύ πιο πίσω και πολύ πιο βαθιά ως κοινωνία και ως πολιτεία αν θέλουμε την πρόληψη.
Ένα εκπαιδευτικό σύστημα με έμφαση στην ανθρωπιστική παιδεία και στη καλλιέργεια της συνεργασίας και της αλληλεγγύης από τις μικρές ηλικίες και όχι μόνο στον τεχνοκρατισμό, ένας γιατί όχι νομοθετικός φραγμός στην υπερπροβολή της βίας ιδίως όταν απευθύνεται σε μικρές ηλικίες, όχι μόνο από τα μέσα ενημέρωσης και το διαδίκτυο αλλά και από τις δεκάδες άλλες πηγές προβολής βίας, (παιχνίδια, βιντεοπαιχνίδια, ταινίες), θα είναι σίγουρα πιο αποτελεσματικά από την βαρύτερη των ποινών.