Ο Π. Φράγκος παρουσιάζει την ταινία «Λενάκι, δυο φωτιές και δυο κατάρες» τού σκηνοθέτη Δημήτρη Ινδαρέ

Ο Παναγιώτης Φράγκος, ευπατρίδης Λειβαρτζινός, 18ης γενιάς, όπως ο ίδιος με υπερηφάνεια αυτοπροσδιορίζεται, απόγονος τού Φιλικού Νικολή Φραγκόπουλου και συγγενής με την οικογένεια Παπαδόπουλου – Ινδαρέ, είδε πρόσφατα σε ιδιωτική προβολή την ταινία τού Δημήτρη Ινδαρέ «Λενάκι, δυο φωτιές και δυο κατάρες», η πρεμιέρα τής οποίας ανέβηκε την περασμένη Κυριακή στο 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο τού επίσης Λειβαρτζινού γνωστού σκηνοθέτη, με βάση τα αρχεία που ανακάλυψε στο πατρικό του, και αφορά στην παλιά ερωτική ιστορία που εκτυλίχθηκε κατά τα χρόνια τής Επανάστασης στο ορεινό κεφαλοχώρι τής Επαρχίας Καλαβρύτων, που έγινε μέχρι και δημοτικό τραγούδι. Το ιστορικό τής υπόθεσης και τις εντυπώσεις του από την προβολή μάς μεταφέρει σήμερα ο κ. Παναγιώτης Φράγκος.

ΛΕΙΒΑΡΤΖΙ. Χωριό των ΝΑ παρυφών τού Ερύμανθου. Εκεί όπου σμίγουν σήμερα οι Νομοί Αχαΐας, Ηλείας και Αρκαδίας. Πρωτοεμφανίζεται στην ιστορία περί το 1561, στην πρώτη τουρκική απογραφή (κάτοικοι 21). Περί το 1560 με την πτώση τού Μυστρά, αρχοντολόι και πόπολο το αποικίζουν. Οικογένειες αρχόντων ή και από θηλυγονία συγγενείς των Παλαιολόγων συγκροτούν μια κοινωνία Βυζαντινών Χριστιανικών Ηθών και Εθίμων.

Περί το 1780 προεστώς – κοτζαμπάσης τού Λειβαρτζίου, που έχει στο μεταξύ γίνει έδρα Σεμτίου (τουρκική διοικητική διαίρεση) με τριάντα τρία χωριά, είναι ο Κυρ Χριστόδουλος Παπαδόπουλος. Πάμπλουτος, χριστιανός, με βαθιά εκτίμηση στους Τουρκαλβανικούς κύκλους, αφού είχε σώσει από πνιγμό ένα παιδί τους στο Λάλα. Ο κυρ Χριστόδουλος, νυμφευμένος με την Μαρία Σισίνη, τής πανίσχυρης οικογένειας τού Πύργου, έχει αποκτήσει τρεις κόρες.

Μεσαία κόρη η πανέμορφη Ελένη, που ερωτεύεται παράφορα τον Λιμάζαγα τής Μοστενίτσας (σήμερα Ορεινής). Οι νέοι αγαπιούνται και κλέβονται. Ο πατέρας μηνύει τον Τούρκο. Το δικαστήριο στα Τριπόταμα αθωώνει τον Τουρκαλβανό, μη μπορώντας αλλιώς, μετά την δήλωση τής Ελένης: « Άσε με ήσυχη, Καδή! Άντρα χρώσταγα, άντρα πήρα». Η Μαρία Σισίνη καταριέται την κόρη της. Ο κυρ Χριστόδουλος παραιτείται και σε λίγο πεθαίνει. Η Ελένη αποκτά δυο παιδιά, τον Χριστόδουλο και την Μαρία. Τους έδωσε τα ονόματα των γονιών της…

16 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821. Ο Λιμάζαγας έχει κληθεί στην Τρίπολη από τον Πασά να συζητήσουν για τις επαναστατικές κινήσεις των Ελλήνων. Ο Δημητράκης Παπαδόπουλος, στρατιωτικός Διοικητής – Ινταρές, αρματολός και μυημένος στην Φιλική Εταιρεία, αδελφός τού κυρ Χριστόδουλου, με δικό του οπλισμένο σώμα, την ίδια ημέρα πυρπολεί τον πύργο τού Αγά (όπου βέβαια βρίσκεται και η εξαδέλφη του), κυριεύει τέσσερεις πυργέλες και τις στέλνει ενίσχυση στην πολιορκία των Καλαβρύτων.

Η Ελένη εξαφανίζεται από προσώπου γης. Τα παιδιά της εμφανίζονται αργότερα με τον πατέρα τους στο κάστρο τής Πάτρας, αλλά δεν τον ακολουθούν, όταν ο στόλος των Δυνάμεων διεκπεραιώνει τους Τουρκαλβανούς στο Αντίρριο.

Ο έρωτας των αλλόθρησκων γίνεται τραγούδι. Με παραλλαγές ανευρίσκεται στην Σεβαστούπολη, τελευταίο καταφύγιο των Τουρκαλβανών. Στο Λειβάρτζι όμως δεν τραγουδιέται το αυθεντικό «Πού πας Ελένη από σπερνού, πού πας το βράδυ βράδυ;», αλλά το «Ένας ασίκης από το Λειβάρτζι την Ελένη κράζει». Είναι φανερό ότι η Λειβαρτζινή κοινωνία προσπαθεί να αποσιωπήσει την τρωθείσα τιμή της…

Ο Δημητράκης Παπαδόπουλος – Ινταρές, παρών σε όλες τις μεγάλες μάχες τής  Πελοποννήσου, μετείχε και στην πολιορκία τής Ακρόπολης. Με την έλευση των Βαυαρών και μη αποζημιωθείς προσεταιρίζεται τον Κωλέττη και με αυτοβιογραφικό υπόμνημα ζητά από τον Όθωνα αξιώματα και σύνταξη.

Ο Πύργος τού Ινταρέ, λίγο πριν λήξει ο 19ος αιώνας, καταστρέφεται από εμπρησμό.

Ο Λάμπρος Ινταρές, προπάππος τού σκηνοθέτη Δημήτρη Ινδαρέ, μηνύει τους εμπρηστές, ενώ ταυτόχρονα προσφεύγει στον Επίσκοπο Ωλένης, όπου τότε υπήγετο εκκλησιαστικά το Λειβάρτζι και ζητά τον αφορισμό τους…

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Ινδαρές, κατευθείαν απόγονος τού Οπλαρχηγού, βρίσκει στο γραφείο τού πατέρα του ένα πάκο χαρτιά σφραγισμένο. Όταν τον ανοίγει, μαθαίνει εμβρόντητος την ιστορία τής οικογενείας του! Μεταξύ των εγγράφων, αντίγραφο του μηνυτηρίου και τού αφορισμού. Αμέσως τού γεννιέται η ιδέα τής ταινίας. Προηγείται όμως η έρευνα, η επαλήθευση. Τα στοιχεία που συλλέγονται οδηγούν τον σκηνοθέτη στην συγγραφή τού ομότιτλου με την ταινία βιβλίου.

Η ΤΑΙΝΙΑ εστιάζει σε δύο σημεία:

– Πρώτο: Στο ιστορικό τού έρωτα των αλλοθρήσκων και πώς σήμερα αυτός  κρίνεται από την Λειβαρτζινή κοινωνία, αν τον θυμάται και αν τον τραγουδά, και με ποιο τραγούδι.

– Δεύτερο: Στον αφορισμό και τις κατάρες. Οι αφορισμένοι και καταραμένοι, οι ψυχές τους, πού ευρίσκονται; Τί θα απογίνουν; Και μαζί με αυτές η συνείδηση τού σκηνοθέτη, το είναι του, πώς θα αντιδράσει, πώς θα τοποθετηθεί μετά από διακόσια χρόνια; Η συνείδηση τού σκηνοθέτη είναι αέναη…