Κορυφώνεται σήμερα ο λαμπρός εορτασμός προς τιμήν του πολιούχου και προστάτη των Πατρών, Αγίου Ανδρέα με την δοξολογία και την ιερά λιτανεία  

Η Πάτρα τιμά σήμερα με εκκλησιαστική μεγαλοπρέπεια τον πολιούχο και προστάτη της, Πρωτόκλητο Απόστολο Ανδρέα.

Σύσσωμος ο λαός της Πάτρας και χιλιάδες επισκέπτες υποκλίνονται μπροστά στα πανσεβάσμια πνευματικά «θησαυρίσματα», την Αγία Κάρα, τον Σταυρό του Μαρτυρίου του, τον αποστολικό του τάφο, που αποτελούν μεγάλες δωρεές για τον τόπο μας.

Ένα ποτάμι ευλαβείας κατακλύζει από χθες τον επιβλητικό και περικαλλή ναό του πολιούχου, με το προσκύνημα να είναι αδιάκοπο καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας αλλά και όλης της ημέρας.

Οι πιστοί με βαθιά πίστη σχηματίζουν ουρές μπροστά στην χαριτόβρυτο Κάρα του Πρωτοκλήτου, τον Σταυρό του μαρτυρίου του, την Ιερά Εικόνα του Αγίου Ανδρέου, το αντίγραφο του Τιμίου Σταυρού του Μεγάλου Κωνσταντίνου και Τιμίου Ξύλου από την Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου και να ανάψουν ένα κερί στον Άγιο Ανδρέα.

Φέτος, ο εορτασμός του Πολιούχου συνδυάζεται και με το χαρούμενο, προ ημερών άγγελμα της αγιοκατατάξεως του εκ Πατρών Αγίου Γερβασίου (Παρασκευόπουλου).

ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ Δ. ΝΑΤΣΙΟΥ

Στις θρησκευτικές εκδηλώσεις την κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει η Υφυπουργός Υποδομών Χριστίνα Αλεξοπούλου, ενώ θα παραστεί ο πρόεδρος της «Νίκης» Δημήτρης Νατσιός συνοδευόμενος από μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Επίσης, το ΠΑΣΟΚ θα εκπροσωπήσει ο βουλευτής Επικρατείας, Δημήτρης Μάντζος, ο οποίος μετά τη θεία λειτουργία θα έχει συνάντηση με στελέχη του κόμματος σε καφέ της Ρήγα Φεραίου. Επίσης θα παρευρεθούν εκπρόσωποι των πολιτικών αρχών, ενόπλων δυνάμεων, σωμάτων ασφαλείας και φορέων συλλόγων και εθελοντών, οι οποίοι θα λάβουν μέρος στην λιτανεία της Τιμίας Κάρας και της ιεράς εικόνας του Αγίου Ανδρέου στους δρόμους της Πάτρας.

Η Δημοτική Αρχή της Πάτρας, με επικεφαλής τον Δήμαρχο, Κώστα Πελετίδη, συμμετέχει στις θρησκευτικές εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν για τον Πολιούχο της Πάτρας, Άγιο Ανδρέα και περιλαμβάνουν Δοξολογία και λιτάνευση της Τίμιας Κάρας και της Εικόνας του Αποστόλου Ανδρέα στους δρόμους της Πάτρας.

ΠΟΛΥΑΡΧΙΕΡΑΤΙΚΟ ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΟ

Οι εκδηλώσεις κορυφώνονται σήμερα το πρωί με την πολυαρχιερατική θεία λειτουργία (7:00-10:45 π.μ.), στον νέο Ιερό Ναό του Αγίου Ανδρέα με την συμμετοχή 14 συνολικά Αρχιεριέρων.

Εκτός από τον Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο και τον βοηθό του Επίσκοπο Κερνίτσης κ. Χρύσανθο, στο πολυαρχιερατικό συλλείτουργο θα δώσουν το «παρών» ο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιάλειας κ. Ιερώνυμος, ο Μητροπολίτης πρώην Καλαβρύτων και Αιγιάλειας Γέροντας Αμβρόσιος, ο Ηλείας και Ωλένης κ. Αθανάσιος, ο Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, ο Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός, ο Κορίνθου, Σικυώνος, Ζεμενού, Ταρσού και Πολυφέγγους κ. Διονύσιος, ο Μαντινείας και Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος, ο Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος, ο Σερρών και Νιγρίτης κ. Θεολόγος, ο Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Νικόδημος και ο Μάνης κ. Χρυσόστομος, ενώ το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως θα εκπροσωπήσει ο Μητροπολίτης Φιλαδελφείας κ. Μελίτων. Έχει επίσης προσκληθεί να παραστεί και ο Μητροπολίτης Ναζαρέτ κ. Κυριάκος.

Της θείας λειτουργίας θα προεξάρχει ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιερόθεος, ο οποίος θα κηρύξει τον θείο λόγο.

ΣΤΙΣ 11 π.μ. Η ΛΙΤΑΝΕΙΑ

Θα ακολουθήσει δοξολογία παρουσία αρχών και φορέων και στις 11 π.μ. θα γίνει η καθιερωμένη λιτανεία της Τιμίας Κάρας του Αποστόλου Ανδρέου και της Ιεράς Εικόνας συνοδεία αγημάτων του στρατού, μαθητών σχολείων, της μπάντας του Δήμου, κλήρου και λαού, στους κεντρικούς δρόμους της Πάτρας.

Φέτος, η πορεία της λιτανείας θα έχει μία μικρή τροποποίηση φτάνοντας η πομπή στο ύψος της Τριών Ναυάρχων λόγω των έργων που επιτελούνται εκεί από το Δήμο. Η διαδρομή στην αρχή περιλαμβάνει την οδό Αγ. Ανδρέου και στροφή στη Δημ. Γούναρη, στη γωνία Γούναρη και Μαιζώνος θα ψαλεί όπως κάθε χρόνο δέηση και η λιτανεία θα συνεχίσει την πορεία της κατά μήκος της οδού Μαιζώνος. Η ιερά πομπή δεν θα στρίψει στην Τριών Ναυάρχων όπως είθισται τα τελευταία χρόνια αλλά θα συνεχίσει την Μαιζώνος έως την οδό Κοραή προκειμένου να φθάσει στην οδό Αγ. Ανδρέου και να επιστρέψει στο ναό όπου και ο Σεβασμιώτατος θα κάνει την απόλυση.

ΧΘΕΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ

Χθες το απόγευμα τελέστηκε πανηγυρικός, πολυαρχιερατικός εσπερινός μετ’ αρτοκλασίας στο νέο ιερό ναό του Πολιούχου, στον οποίο προεξήρχε και κήρυξε τον Θείο λόγο, ο Μητροπολίτης Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων κ. Χρυσόστομος και στις 10 το βράδυ ξεκίνησε ιερά αγρυπνία.

Αναμένεται πλήθος πιστών όχι μόνο από την Πάτρα και την Αχαΐα να έρθουν να προσκυνήσουν τον Άγιο Ανδρέα και να ανάψουν το κερί τους και να πάρουν ευλογία και δύναμη, αλλά και επισκέπτες από πολλά άλλα μέρη της χώρας.

Ο οικουμενικός διδάσκαλος

Ο Ανδρέας (ή Ανδρεύς ή Ανδρείας) ήταν αδελφός του Σίμωνα Πέτρου και ένας από τους δώδεκα Αποστόλους του Χριστού. Σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, ήταν ο πρώτος που κλήθηκε από τον Χριστό να γίνει Απόστολος, γι’ αυτό και στην ορθόδοξη παράδοση συχνά αποκαλείται «Πρωτόκλητος».

Ο Ανδρέας ήταν αρχικά μαθητής του Ιωάννου Προδρόμου και ακολούθησε πρώτος τον Χριστό όταν ο Πρόδρομος τους φανέρωσε ότι ο Ιησούς είναι ο «αμνός του Θεού» (Ιωάν. 1,36). Ακολούθως, γνώρισε στον Ιησού και τον αδελφό του τον Πέτρο και έγινε και αυτός μαθητής του Ιησού. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση μια μέρα ευρισκόμενοι στις όχθες του ποταμού Ιορδάνη ο Πρόδρομος τους έδειξε τον Ιησού και τους είπε «ιδέ ο αμνός του Θεού ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου», οι δύο απλοϊκοί εκείνοι ψαράδες συγκινήθηκαν τόσο πολύ, που χωρίς κανένα δισταγμό κι επιφύλαξη ακολούθησαν τον Ιησού και τη διδασκαλία του.

Ο Απόστολος Ανδρέας κήρυξε το ιεραποστολικό του έργου σε περιοχές που ανθούσε το Ελληνικό στοιχείο. Πέρασε από την Παλαιστίνη στην Κύπρο και αποβιβάσθηκε σε μια περιοχή της Κύπρου, εκεί κοντά που σήμερα υπάρχει το μοναστήρι του στα κατεχόμενα, το οποίο ανέλαβε να αναστηλώσει το Πανεπιστήμιο Πατρών.

Μετά την Κύπρο μετέβη στη Νίκαια της Βιθυνίας, στην Νικομήδεια και την Χαλκηδόνα της Προποντίδας. Ακολούθως, έφθασε στα παράλια του Ευξείνου στις πόλεις του Ποντιακού Ελληνισμού. Σταθμοί του ήσαν η Σινώπη (όπου υπέστη φοβερό διωγμό και σώθηκε με θαυμαστό τρόπο), η Σαμψούντα, Τραπεζούντα και ακολούθως πέρασε στην αντίπερα όχθη, στα μέρη της Σκυθίας, την σημερινή νότια Ρωσία. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, ο Απόστολος Ανδρέας έφθασε στο Κίεβο της Ουκρανίας για να μεταφέρει το μήνυμα του Ευαγγελίου. Για τον λόγο αυτό όλοι αυτοί οι λαοί, τιμούν και ευλαβούνται τον Απόστολο Ανδρέα, ως τον οικουμενικό διδάσκαλο.

ΙΔΡΥΤΗΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗΣ

Ο Απόστολος Ανδρέας έφθασε Βυζάντιο, όπου ίδρυσε την τοπική Εκκλησία και μάλιστα χειροτόνησε πρώτο επίσκοπό της, τον Στάχυ. Ως ιδρυτής της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως, τιμάται ως θρονική εορτή η ημέρα της μνήμης του Αποστόλου Ανδρέου. Κατόπιν μετέβη στην Θράκη, την Μακεδονία, την Ήπειρο, την Θεσσαλία και κατέληξε σε μεγάλη ηλικία στη γη της Αχαΐας, την πόλη των Πατρών.

Την άφιξη του Αγίου Ανδρέου στην Πάτρα, βεβαιώνουν πολλές και αυθεντικές μαρτυρίες, όπως του Ιππολύτου Ρώμης, του Ιερωνύμου, του Θεοδωρήτου επισκόπου Κύρου, του Νικηφόρου Ξανθόπουλου κ.λ.π. εκκλησιαστικές και εξωεκκλησιαστικές μαρτυρίες από τον 4ο μ.Χ. αιώνα.

ΕΚΑΝΕ ΠΟΛΛΑ ΘΑΥΜΑΤΑ

Με ορμητήριο την Πάτρα ο Ανδρέας κήρυττε σε ολόκληρη την Αχαΐα την εποχή που ανθύπατος ήταν Αιγεάτης. Η διδασκαλία του καρποφόρησε και με τις προσευχές του θεράπευσε θαυματουργικά πολλούς ασθενείς και πολλοί βαπτίστηκαν χριστιανοί.

Ακόμα και η Μαξιμίλλα, σύζυγος του ανθύπατου Αιγεάτου, αφού τη θεράπευσε ο Απόστολος από βαριά αρρώστια που είχε, πίστεψε στον Χριστό.

Το γεγονός αυτό εκνεύρισε τον ανθύπατο και με την παρότρυνση ειδωλολατρών ιερέων συνέλαβε τον Ανδρέα και τον οδήγησε στο μαρτύριο με σταυρικό θάνατο, πιθανώς την εποχή του διωγμού του Νέρωνα. Το μαρτύριό του υπολογίζεται πως συνέβη περί το 60 μ.Χ., αν και η παράδοση που αναφέρει ότι σταυρώθηκε στην Πάτρα θεωρείται από ορισμένους Δυτικούς «μεταγενέστερη και αναξιόπιστη».

Πρώιμα κείμενα, όπως οι «Πράξεις του Ανδρέα», περιγράφουν ότι ο Ανδρέας δέθηκε, δεν καρφώθηκε, σε έναν σταυρό παρόμοιο με του Ιησού.

Ωστόσο στη Δύση αναπτύχθηκε μια παράδοση ότι ο Ανδρέας σταυρώθηκε σε έναν χιαστό σταυρό, της μορφής που ονομάζεται crux decussata, καθώς θεωρούσε τον εαυτό του ανάξιο να σταυρωθεί στον ίδιο τύπο σταυρού με τον Ιησού.

Στη θέση του παλαιού ναού προϋπήρχε πηγή της Δήμητρας, στην οποία λειτουργούσε και μαντείο μόνο για αρρώστους, όπως αναφέρει ο Παυσανίας.

Η περιοχή της μαντικής πηγής ήταν ο τόπος όπου δίδασκε ο Απόστολος Ανδρέας. Σύμφωνα με την παράδοση, δίπλα σε αυτή την πηγή σταυρώθηκε.

Το σώμα του Αγίου Ανδρέου μετά το θάνατό του το ενταφίασαν με τιμές ο Στρατοκλής, η Μαξιμίλλα και άλλοι μαθητές του κοντά στον τόπο όπου σταυρώθηκε. Εκεί, σήμερα ευρίσκεται ο παλαιός Ιερός Ναός, δίπλα από το ιερό της Δήμητρας και την πηγή όπου οι πιστοί προσέρχονται για να λάβουν ευλογία.

Ο νέος Ι.Ν. Αγίου Ανδρέου είναι από τους μεγαλύτερους ναούς των Βαλκανίων

Πανελλήνιο και πανορθόδοξο προσκύνημα

Οι δύο ναοί του πολιούχου της Πάτρας, Αγίου Ανδρέα, αποτελούν πανελλήνιο και πανορθόδοξο προσκύνημα και αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες.

Ο νέος Ιερός Ναός του Αγίου Ανδρέου είναι ο μεγαλύτερος σε χωρητικότητα ναός της Ελλάδας και από τους μεγαλύτερους των Βαλκανίων. Είναι ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής και ο κεντρικός τρούλος έχει ύψος 43 μέτρων, με χρυσό σταυρό ύψους 5 μέτρων, περιβάλλεται δε από 12 μικρότερους τρούλους -όσοι και οι απόστολοι του Χριστού.

Είναι μεγαλοπρεπής και εντυπωσιακός τόσον εξωτερικά όσο και εσωτερικά, ενώ χωράει περισσότερα από 8.000 άτομα. Ο νέος ναός εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 1974 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ, δέκα χρόνια μετά την Επανακομιδή της Τιμίας Κάρας, η οποία δεσπόζει στην μία πλευρά του ναού. Στην άλλη κατέχει περίοπτη θέση τμήμα του Σταυρού του Μαρτυρίου του Αποστόλου, το οποίο μεταφέρθηκε από τον Ναό Αγίου Βίκτωρος Μασσαλίας της Γαλλίας όπου ευρίσκετο πριν το 1250 μ.Χ. στην Πάτρα ύστερα από ενέργειες του αειμνήστου Μητροπολίτου Πατρών κυρού Νικοδήμου το 1979.

Ο παλαιός Ιερός Ναός ανοικοδομήθηκε μετά την απελευθέρωση (1836–1845) στον τόπο του μαρτυρίου του Αγίου Ανδρέου και είναι πλούσιος σε εσωτερικό διάκοσμο και θαυμάσια εικονογραφημένος. Κτίστηκε στη θέση όπου μαρτύρησε ο Απόστολος Ανδρέας. Στο σημείο αυτό, υπήρχε από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια υπήρχε προς τιμή του Αγίου Ανδρέα. Ο Ναός εσωτερικά είναι περίφημη τρίκλιτη βασιλική, έργο του αρχιτέκτονα Λυσάνδρου Καυτάτζογλου. Είναι αγιογραφημένος με περίτεχνες και σπάνιες αγιογραφίες της Επτανησιακής Σχολής, οι περισσότερες είναι έργο του μεγάλου Κωνσταντινουπολίτη αγιογράφου και συγγραφέα Δ. Βυζάντιου. Το τέμπλο είναι έργο του 1885.

ΦΥΛΑΣΣΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΕΜΑΧΙΟ ΤΟΥ ΔΑΚΤΥΛΟΥ ΤΟΥ

Μέχρι το 1964 οπότε και επεστράφη η Αγία Κάρα, το μοναδικό τμήμα του αγίου λειψάνου του Αποστόλου Ανδρέα ήταν ένα μικρό τεμάχιο δακτύλου του Αγίου. Δωρήθηκε το 1847 στον ναό από τον Ρώσο αυλικό Ανδρέας Μουράβιεφ, ο οποίος το είχε αποκτήσει κατά την επίσκεψή του στη σκήτη του Αγίου Ανδρέου του Αγίου Όρους. Το ιερό αυτό κειμήλιο βρίσκεται από τότε στον παλαιό ναό μέσα σε περίτεχνη λειψανοθήκη, που φυλάσσεται εντός μαρμάρινης λάρνακος, στην οποία έχει τοποθετηθεί προς ευλαβή προσκύνημα των πιστών και επαργυρωμένη εικόνα του Αγίου σε ύπτια θέση.