ΑΠΟΨΗ: Μνημόσυνο και γιορτή

Σε μία… κανονική χώρα του δημοκρατικού κόσμου, σήμερα στον ιστορικό χώρο του Μετσόβιου θα έφταναν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί για να αποτίσουν φόρο τιμής – ακριβώς όπως κάνουν στις εθνικές επετείους ή στην επέτειο αποκατάστασης της δημοκρατίας – και οι πολιτικές οργανώσεις, οι φορείς και οι συλλογικότητες, θα οργάνωναν επίσης κοινή πορεία μνήμης, ίσως και άλλου είδους εκδηλώσεις για να τιμήσουν την επέτειο.

Για κάποιον ανεξήγητο λόγο όμως, η επέτειος του Πολυτεχνείου, σχεδόν μισό αιώνα μετά, παραμένει μία «ηλεκτρισμένη» επέτειο. Δεν έχουν όλοι την ίδια εύκολη πρόσβαση στον χώρο του Πολυτεχνείου και δεν γίνονται κοινές πορείες ή άλλες εκδηλώσεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «γιορτές δημοκρατίας». Αντίθετα, μάθαμε πια ότι κάθε τέτοια μέρα η Αθήνα θυμίζει «σιδερόφρακτη πόλη» υπό τον φόβο επεισοδίων (που ενίοτε συμβαίνουν σε μεγαλύτερη ή μικρότερα ένταση). Και μικρότερα «αντίγραφα» του ίδιου σκηνικού ισχύουν και στις άλλες πόλεις της χώρας, βέβαια και στην Πάτρα.

Η αναζήτηση των αιτιών αυτού του… παραλογισμού, ίσως δεν έχει καν νόημα. Η ουσία είναι πως αυτό που συμβαίνει, τελικά αποτελεί μία προσβολή στην ίδια την ιστορική μνήμη και φυσικά, τους πρωταγωνιστές εκείνου του αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία. Και τι τραγική ειρωνεία, αλήθεια…. Εκείνοι οι αγωνιστές στάθηκαν άοπλοι απέναντι στα τανκς για να μπορούν σήμερα κάποιοι άλλοι, υποτιθέμενοι αγωνιστές, να «οπλίζονται» και να «μάχονται» τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Τελικά, ίσως δεν έχουμε κατανοήσει ακόμα την επέτειο. Ίσως οι πέντε δεκαετίες που πέρασαν δεν είναι αρκετές για να ωριμάσει στο συλλογικό μας συνειδητό, το νόημα των γεγονότων και η αντιστοίχησή τους στη σημερινή εποχή.

Άλλωστε, απαιτεί αρκετά μεγάλη ωριμότητα η κατανόηση μίας επετείου με διττό χαρακτήρα. Από τη μία πλευρά, «μνημόσυνο» για εκείνους που θυσιάστηκαν (και το μνημόσυνο απαιτεί σεβασμό και σκυμμένα κεφάλια) και από την άλλη, «γιορτή» για τη δημοκρατία που κερδήθηκε με αίμα και αγώνα. Και αυτή η «γιορτή» θέλει ενωμένα χέρια, ψηλά στον αέρα…