Οδυσσέας Ζώρας στη «Γ»: «Ώριμο το Ε.Α.Π. για την αυτοδιοίκηση του»

THΣ ΤΕΤΑΣ ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ

Σε τροχιά άμεσης υλοποίησης η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων.

Με δεδομένο το παγιωμένο καθεστώς του αδιαμφισβήτου  στην ελληνική κοινωνία της δημόσιας και δωρεάν τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εγείρεται προβληματισμός και ανησυχία για το ποιο θα είναι το μέλλον των δημόσιων πανεπιστημίων. Θα διασφαλισθεί η ενίσχυση των δημοσίων πανεπιστημίων σε όλα τα επίπεδα ή αν αυτό δεν συμβεί, αυτά θα διολισθαίνουν σε σταδιακή υποβάθμιση;

Παράλληλα η φημολογία περί στοχευμένων συγχωνεύσεων πολλών περιφερειακών πανεπιστημίων αυξάνει την ανησυχία ελαχιστοποίησης του αριθμού των δημόσιων πανεπιστημίων αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο αύξησης κόστους για τις οικογένειες των φοιτητών. Σε αυτό το πλαίσιο της μεταβλητότητας υπάρχουν κομβικά σημεία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που χρήζουν αναδιάρθρωσης; Εν τω μεταξύ το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο με την εξ αποστάσεως διδασκαλία δίνει ουσιαστικές ευκαιρίες και φαίνεται να καλύπτει πάγιες ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας, πλην όμως υπάρχουν ελλείμματα και αν ναι, πού εστιάζονται; Απαντήσεις με ειδικό βάρος, διά στόματος του γ.γ. Ανώτατης Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, τέως πρόεδρου του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, που πραγμάτωσε εγκάρσιες τομές αναδιάρθρωσης στο ΕΑΠ, πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης, βραβευμένου από τον Πρόεδρο της Ιταλικής Δημοκρατίας, καθηγητή Χειρουργικής Ογκολογίας, Οδυσσέα-Ιωάννη Ζώρα.

ENΘΕΤΟ

«Η ίδρυση μη κρατικών ΑΕΙ θα ενεργοποιήσει την άμιλλα»

-Επίκειται και μάλιστα άμεσα η ίδρυση των μη κρατικών πανεπιστημίων. Πολλοί θεωρούν ότι αυτό, όχι μόνον θα αμβλύνει την δυναμική των δημόσιων πανεπιστημίων αλλά ενδεχομένως προοιωνίζεται η σταδιακή εξαφάνισή τους. Η άποψή σας;

«Τα ελληνικά ανώτατα εκπαιδευτικά Ιδρύματα είναι διεθνώς αναγνωρισμένα και καταξιωμένα Πανεπιστήμια στα οποία εργάζονται εγνωσμένου κύρους καθηγητές που προσφέρουν υψηλής ποιότητας ακαδημαϊκή εκπαίδευση στους φοιτητές τους ενώ παράλληλα αναπτύσσουν σημαντικές ερευνητικές δράσεις. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και επιβραβεύεται καθημερινά από τους απόφοιτους του πανεπιστημίων μας οι οποίοι γίνονται δεκτοί και μάλιστα πολλές φορές με υποτροφία, για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές σε γνωστά Πανεπιστήμια της αλλοδαπής. Επομένως, θεωρώ ότι η ίδρυση των μη κρατικών Πανεπιστημίων κάθε άλλο παρά θα επηρεάσει αρνητικά τα δημόσια Πανεπιστήμια της χώρας. Πιστεύω ότι η άμιλλα, η οποία έτσι και αλλιώς υφίσταται και αποτελεί κινητήριο δύναμη στα ακαδημαϊκά και ερευνητικά δρόμενα, θα οδηγήσει στην ενίσχυση του προφίλ του δημόσιου Πανεπιστημίου αλλά και στην περαιτέρω ενδυνάμωσή του. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι το κρατικό μονοπώλιο της ελληνικής ανώτατης εκπαίδευσης δεν ενίσχυσε ποτέ τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, αντίθετα ενίσχυσε την τριτοβάθμια εκπαίδευση των γειτονικών χωρών, τις οποίες επέλεγαν οι Έλληνες πολίτες ώστε να φοιτήσουν στην ειδικότητα που ήθελαν».

-Επιτρέψτε μου να επιμείνω στο θέμα. Μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και πολίτες θεωρούν οξύμωρο το γεγονός ότι ενώ κυβέρνηση και υπουργός Παιδείας υπεραμύνονται της οντότητας του δημοσίου Πανεπιστήμιου, πώς είναι δυνατόν αυτή να διασφαλισθεί, αν υπάρξει αναντιστοιχία ενίσχυσης των δημοσίων πανεπιστημίων σε σχέση με τα μη κρατικά που δυνητικά θα τροφοδοτούνται με μεγάλα κεφαλαία ώστε να υπερτερούν σε υποδομές;

«Η ενίσχυση των ελληνικών δημοσίων Πανεπιστημίων είναι διαχρονικός στόχος της ελληνικής κυβέρνησης, όσο και αν ακούγεται οξύμωρο. Όπως ήδη επεσήμανα, η ίδρυση μη κρατικών Πανεπιστημίων πρόκειται να ενισχύσει περαιτέρω το αγαθό της παιδείας. Η ελληνική δημόσια τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει ενισχυθεί πολύ τα τελευταία χρόνια τόσο σε οικονομικό επίπεδο όσο και σε ακαδημαϊκό. Γιατί, όπως γνωρίζετε, η ενίσχυση των ΑΕΙ δεν περιορίζεται μόνο στην αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων για τα ΑΕΙ (τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί σημαντικά), αλλά και στην ενίσχυση του ακαδημαϊκού και ερευνητικού τους προφίλ και της εξωστρέφειας μέσω της ισχυροποίησης της διεθνούς τους παρουσίας, της αναβάθμισης των κτηριακών τους υποδομών, της δυνατότητας συνεργασίας τους με μεγάλες βιομηχανίες και επιχειρήσεις κ.ά. Οφείλω δε να επισημάνω ότι συνολικά περισσότερες από 8.800 κλίνες θα ανεγερθούν τα επόμενα χρόνια αντιμετωπίζοντας το σοβαρό πρόβλημα της φοιτητικής στέγης σε οκτώ πανεπιστήμια της χώρας. Επιπροσθέτως, μεγάλα αμφιθέατρα, ανακατασκευή κτηρίων, διαμόρφωση παλαιών ακινήτων κ.ά. είναι κάποια από τα έργα που έχουν ήδη ενταχθεί σε προγράμματα ΣΔΙΤ και αναμένεται το επόμενο διάστημα η υλοποίησή τους. Παράλληλα, ευκαιρίες ακαδημαϊκής και ερευνητικής ανάπτυξης εντοπίζονται μέσα από προγράμματα διεθνοποίησης, από τη δυνατότητα υλοποίησης προπτυχιακών ή μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, στην ελληνική ή αγγλική, τη σύνδεση της βιομηχανίας με τα Πανεπιστήμια με την εκπόνηση βιομηχανικών διδακτορικών, την ενίσχυση του θεσμού του Επισκέπτη Καθηγητή και Επισκέπτη Ερευνητή και πολλά άλλα».

 -Διευκρινίστε μας αν είναι αληθές κάτι που διαρρέει ότι με την λειτουργία των μη κρατικών ΑΕΙ θα γίνει αυτόματα και συγχώνευση πανεπιστημίων και θα παραμείνουν μόνον τα 3-4 μεγάλα δημόσια πανεπιστήμια.

«Δεν γνωρίζω κάτι τέτοιο, αλλά είναι σαφές ότι μια τέτοιου βεληνεκούς αλλαγή στον ελληνικό τριτοβάθμιο ακαδημαϊκό χώρο δημιουργεί εύφορο έδαφος για φήμες και ανακρίβειες. Η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας κάνει προσεκτικά και στρατηγικά βήματα ώστε η ίδρυση των μη κρατικών Πανεπιστημίων να αποτελέσει ένα σημαντικό τόσο νομοθετικό όσο και ακαδημαϊκό επίτευγμα, τοποθετώντας την Ελλάδα στο κέντρο της εκπαίδευσης, της έρευνας και της ανάπτυξης».

ΕΝΘΕΤΟ

«Αξίζει το ΕΑΠ το επόμενο βήμα για την αυτονόμηση του»

-Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο αποδεικνύεται σε καθημερινή βάση ότι αποτελεί όχι μόνον αναγκαιότητα, αλλά επιταγή των αναγκών της σύγχρονης κοινωνίας. Ως τέως πρόεδρος θεωρείτε ότι υπάρχουν ελλείμματα στο ΕΑΠ χρήζοντα άμεσης κάλυψης και αν ναι, ποια είναι;

«Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο είναι ένα Ίδρυμα το οποίο πρεσβεύει και υπηρετεί το ιδεώδες της ανοικτής εκπαίδευσης μέσω της εφαρμογής των πιο σύγχρονων μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης. Η ύπαρξή του είναι αναγκαία στον τριτοβάθμιο ακαδημαϊκό χώρο, γεγονός το οποίο υποστηρίζεται σε ετήσια βάση από τους χιλιάδες των νέων φοιτητών που επιθυμούν να φοιτήσουν σε αυτό. Είχα την τιμή να υπηρετήσω το Πανεπιστήμιο αυτό και να δω από κοντά τόσο την δυναμική του όσο και την ευελιξία του.

Η σημερινή διοίκηση του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου είναι μια ισχυρή και δυναμική διοίκηση, η οποία γνωρίζει πολύ καλά τόσο τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες του Ιδρύματος, όσο και τα θέματα διοίκησής του, συνεχίζοντας και ενισχύοντας περαιτέρω την ανοδική πορεία των τελευταίων ετών του Πανεπιστημίου.

Αυτή τη στιγμή το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο είναι αρκετά ώριμο και οδεύει προς την αυτονόμηση και την πλήρη αυτοδιοίκησή του, κάτι που φυσικά θα ολοκληρώσει και θα ενισχύσει την ακαδημαϊκή του υπόσταση. Είναι το επόμενο βήμα για το ΕΑΠ και είναι αυτό που αξίζει σε ένα Ίδρυμα όπως αυτό».

ΕΝΘΕΤΟ

«Ορθολογικοποιείται ο ακαδημαϊκός χάρτης της χώρας»

-Υπάρχει κάποια είδηση αναδιάρθρωσης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αν όχι, θεωρείτε ότι υπάρχουν κομβικά σημεία για αναδιάταξη και ποια είναι αυτά;

«Το Υπουργικό Συμβούλιο σε πρόσφατη συνεδρίασή του ενέκρινε την πρόταση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για τις οργανωσιακές αλλαγές στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και για την κατάργηση των ευρισκόμενων σε αναστολή λειτουργίας τριάντα έξι τμημάτων σε Α.Ε.Ι. της χώρας. Σκοπός αυτής της νομοθετικής πρωτοβουλίας είναι η ενίσχυση της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης και η καθιέρωση του Δ.Π.Θ. ως σημαντικού πυλώνα εκπαίδευσης στη περιοχή. Παράλληλα με την κατάργηση των τμημάτων τα οποία δεν λειτούργησαν μέχρι σήμερα ορθολογικοποιείται για λόγους που γίνονται εύκολα αντιληπτοί ο ακαδημαϊκός χάρτης της χώρας».