ΑΠΟΨΗ: Το αργοκίνητο ευρωπαϊκό καράβι

Όταν το 2019 η Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν θέλησε να ονοματίσει ένα από τα χαρτοφυλάκια της Κομισιόν ως «προστασία του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής», (το οποίο μάλιστα θα ήταν το χαρτοφυλάκιο του Έλληνα, Μαργαρίτη Σχοινά), τότε πολλοί και διάφοροι αντέδρασαν. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τους αντιδρώντες, ο όρος «ευρωπαϊκός τρόπος ζωής» θα μπορούσε να ενέχει έναν πολιτιστικό ρατσισμό, κυρίως σε βάρος των μουσουλμάνων της Ευρώπης. Έτσι, υπό την πίεση των αντιδράσεων υπήρξε μία μικρή παραλλαγή στην ονομασία του χαρτοφυλακίου και ο κ. Σχοινάς έγινε αντιπρόεδρος της Κομισιόν, αρμόδιος για την «προώθηση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής», με την ίδια την κ. ντερ Λάιεν να τονίζει πάντως ότι ο συγκεκριμένος τίτλος διασφαλίζει απλώς τα βασικά περιεχόμενα του ευρωπαϊκού κεκτημένου, όπως η προστασία του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ελευθεροτυπίας και της δημοκρατίας, που αμφισβητούνται τόσο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης τόσο και εκτός.

Φτάσαμε λοιπόν στο 2024, πέντε χρόνια μετά. Και προ της νέας ευρωκάλπης, πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι με βεβαιότητα θα δούμε άνοδο (ακόμα και ισχυρή) των ακροδεξιών και εθνολαϊκιστικών πολιτικών σχηματισμών στην Ευρώπη. Μετανάστευση, κλιματική αλλαγή, αλλά και η νέα «πολιτική ορθότητα» που έχει ανάγει τον δικαιωματισμό σε δημοκρατία, στρέφουν μεγάλες λαϊκές μάζες προς κόμματα και πολιτικούς που εμφανίζονται να αντιστέκονται στην «κυρίαρχη ελίτ», στην πραγματικότητα όμως είναι από απλοί λαϊκιστές έως επικίνδυνοι για τη δημοκρατία.

Σήμερα, ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης αισθάνεται πως φτωχοποιείται, πως απειλείται πολύ περισσότερο από φυσικές καταστροφές, πως είναι αδύναμος να σταματήσει τη μετανάστευση και κάνει λόγο για «εθνική αλλοίωση», πως οφείλει να αποδεχτεί νόμους και διατάξεις αντίθετες με τη θρησκεία και την παράδοσή του. Και όλα αυτά μαζί τον ωθούν σε μία αντίδραση κατά του «συστήματος». Όλοι ξέρουμε πως η λύση δεν βρίσκεται στον λαϊκισμό, αλλά και όλοι καταλαβαίνουμε πόσο ισχυρό είναι το θυμικό. Το βιώσαμε και στην Ελλάδα, στα χρόνια της οικονομικής κρίσης.

Γι’ αυτό, εδώ και χρόνια, γράφουμε για την μεγάλη αλλαγή που έχει ανάγκη η ευρωπαϊκή πολιτική. Για την ανάγκη μεγαλύτερης «ένωσης» και πιο αποφασιστικής αντιμετώπισης των ζητημάτων που ανακύπτουν. Η Ευρώπη όμως παραμένει ένα «αργοκίνητο καράβι». Και αυτό είναι κάτι που ελπίζουμε, να μην το πληρώσουμε όλοι πολύ ακριβά…