“Αισθάνομαι ακόμη αρκετά δραστήρια, αρκετά γερή”- Η Σοφία Σακοράφα μιλά στην “Γ”

Η βουλευτής και πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ, βετεράνος ακοντίστρια, Σοφία Σακοράφα, μιλά στη «Γ» για τη ζωή της και τους στόχους που έχει θέσει

Συνέντευξη στον Διονύση Ζακυνθινό

«Σοφία Σακοράφα. Να το θυμάστε αυτό το όνομα. Μια μέρα θα γράψει ιστορία». Το απόκομμα τοπικής εφημερίδας των Τρικάλων, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’70, με αυτές τις λίγες λέξεις, είχε γίνει για την νεαρή Σοφία κάτι σαν φυλαχτό. Το είχε στο δωμάτιό της και το έβλεπε κάθε μέρα. Λειτουργούσε σαν κινητήρια δύναμη για ένα κορίτσι από μια πόλη της επαρχίας, ώστε να πάει κόντρα σε στερεότυπα και προκαταλήψεις, εκείνη μάλιστα την εποχή, και να φτάσει στην κορυφή του κόσμου. Με πείσμα, δύναμη και αποφασιστικότητα, τα κατάφερε.

Σήμερα, στα 65 της πλέον, εξακολουθεί να μην λέει να το βάλει κάτω. Ούσα έντονα πολιτικοποιημένη, βουλευτής με το ΜΕΡΑ25, το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη, κατέληξε εκεί αφού απομακρύνθηκε από το ΠΑΣΟΚ και παράτησε προηγουμένως τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο λόγος; Η ίδια ήταν και παραμένει αντιμνημονιακή, μέχρι το… κόκκαλο.

Παράλληλα, όμως, συνεχίζει να υπηρετεί και τον αγαπημένο της στίβο, ως πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ. Δεν γινόταν διαφορετικά, αφού πιστεύει ακράδαντα ότι (και) ο αθλητισμός είναι πολιτική.

Η Σοφία Σακοράφα βρέθηκε στην Πάτρα για να τιμήσει με την παρουσία της τον ημιμαραθώνιο «Φάνης Τσιμιγκάτος» κι εμείς αδράξαμε την ευκαιρία για μια ενδιαφέρουσα συζήτηση μαζί της, που δεν θέλαμε να τελειώσει.

Η αρχή της κουβέντας μας έγινε από το παγκόσμιο ρεκόρ που πέτυχε στα «Βενιζέλεια», στα Χανιά, πριν από ακριβώς σαράντα χρόνια. Το ημερολόγιο έδειχνε 26 Σεπτεμβρίου 1982, όταν το ακόντιο έφυγε από τα χέρια της και καρφώθηκε στα 74,20 μέτρα, γράφοντας ιστορία. Ο συντάκτης εκείνου του (προφητικού, όπως αποδείχθηκε) σχολίου, είχε δικαιωθεί.

Τι θυμάστε έντονα από εκείνη την ημέρα;

Την αγάπη του κόσμου, τίποτα άλλο. Αυτό είναι το πιο σημαντικό.

Περιμένατε ή προσδοκούσατε ότι θα κάνατε αυτό το ρεκόρ;

Εγώ περίμενα μια μεγάλη βολή. Όχι μόνο εκεί. Περίμενα μια μεγάλη βολή στην Αθήνα, στο Πανευρωπαϊκό. Λόγω του άγχους, πιθανόν, δεν πήγα εκεί τόσο καλά. Και μετά, περίμενα πάρα πολύ μεγάλες βολές την επόμενη χρονιά, γιατί ήμουν σε πολύ καλή κατάσταση. Είχα κάνει τότε σε δέκα αγώνες πάνω από 70 μέτρα. Αλλά, όπως ίσως ξέρετε, στους αγώνες τα πράγματα είναι λίγο περίεργα. Είναι, αυτό που λέμε, της στιγμής. Να βρεις τον αέρα, να είσαι λίγο καλύτερα.

Πάντως, το δικό μου ρεκόρ κρατάει σαν ρεκόρ που δεν καταρρίφθηκε ποτέ στην Ελλάδα, έτσι κι αλλιώς, γιατί μετά άλλαξαν τα ακόντια. Άρα, έχει γραφεί στην ιστορία σαν ένα ρεκόρ που δεν έχει καταρριφθεί.

Κατά πόσο άλλαξε τη ζωή σας αυτό το ρεκόρ;

Με έβλεπαν στον δρόμο και με χαιρετούσαν, με αγκάλιαζαν κι έλεγαν «η Σοφία μας». Τότε έπαιρνα, ως εκπαιδευτικός, 12.000 δραχμές τον μήνα. Μετά μού έδωσαν μια αντιμισθία 40.000 δραχμές, οδοιπορικά, ενώ είχα την Asics χορηγό για τα ρούχα. Αλλά το σημαντικότερο για μένα ήταν και είναι η αγάπη του κόσμου. Ακόμη και σήμερα με αναγνωρίζουν και με χαιρετούν, το ίδιο. Με ρωτούν: «Πετάς κανένα ακόντιο;». Σαν να μην πέρασε μια μέρα!

Να υποθέσουμε ότι από ηθική άποψη αυτή η διαχρονική αγάπη του κόσμου έχει μεγαλύτερη αξία από και το ρεκόρ;

 Φυσικά.

Και μετά από τα 74,20 μέτρα; 

Το 1983 τραυματίστηκα πολύ άσχημα στον ώμο, όταν προετοιμαζόμουν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες τους Λος Άντζελες. Δυστυχώς, δεν μπόρεσα να αγωνιστώ. Πήγα στην Αμερική και έκανα επέμβαση. Σταμάτησα για 1,5 χρόνο. Μετά κατέβηκα, στα 65 μέτρα περίπου, και στο τέλος αποσύρθηκα.

Προέρχεστε από αθλητική οικογένεια;

Όχι. Ο πατέρας μου ήταν δημόσιος υπάλληλος και η μητέρα μου αγρότισσα. Έκαναν από δύο δουλειές για να μεγαλώσουν και να σπουδάσουν εμένα και τα αδέλφια μου. Ο αδελφός μου πήγε στη Γαλλία και σπούδασε, παντρεύτηκε, έκανε οικογένεια κι έμεινε εκεί. Η αδελφή μου σπούδασε νοσηλευτική και έγινε προϊστάμενη σε νοσοκομείο.

Η μητέρα μου, αν και αγρότισσα, με ενθάρρυνε πολύ να ακολουθήσω τον στίβο. Ο πατέρας μου, όταν άρχισε το όνομά μου να ακούγεται, έκανε ό,τι μπορούσε να με συγκρατήσει, να μην πάρουν τα μυαλά μου αέρα. Μού έλεγε ότι δεν ήμουν τίποτα ξεχωριστό από τα αδέλφια μου επειδή δεν έκανα δουλειές στο σπίτι ή γιατί μού είχαν μια διαφορετική διατροφή για να αντεπεξέρχομαι στην προπόνηση.

Ακούγεται εντυπωσιακό ότι είχατε τόσο υποστηρικτικούς και ανοιχτόμυαλους γονείς, και μάλιστα εκείνη την εποχή, σε μια επαρχιακή πόλη.

Ναι, και σκεφτείτε εκείνα τα χρόνια ότι έπρεπε να πάω σε ένα Στάδιο ποδοσφαιροκρατούμενο και να φορέσω το σορτσάκι. Στους γονείς μου οφείλω πολλά. Δυστυχώς, έχουν πεθάνει.

Και πώς στραφήκατε στο ακόντιο;

Με έχετε δει πώς ήμουν πιτσιρίκα; Ήμουν πολύ ψηλή και πολύ αδύνατη. Προσπάθησα αρχικά με το τρέξιμο, μετά με το ύψος, αλλά λάτρεψα το ακόντιο.

Η πορεία σας μέχρι την κορυφή θα ήταν δύσκολη και μοναχική. Να υποθέσουμε ότι είχε και βαρύ τίμημα;

Ναι. Την εποχή που έκανα το παγκόσμιο ρεκόρ ήμουν διορισμένη. Τελείωσα το πανεπιστήμιο (ΤΕΦΑΑ), το 1979, και κατόπιν διορίστηκα ως γυμνάστρια. Ξυπνούσα πολύ πρωί για να τα προλάβω όλα, να πάω στο σχολείο και μετά από ολιγόωρη ξεκούραση να κάνω προπόνηση. Με έχουν ρωτήσει αν μου έλειψαν τα μπαράκια, οι βόλτες. Απαντώ πως δεν μού έλειψαν, γιατί ήμουν γεμάτη με αυτό που έκανα. Γύρισα τον κόσμο, έκανα φιλίες παντού. Θα μπορούσε υπό διαφορετικές συνθήκες να τα ζήσει αυτά ένα παιδί 15 με 17 χρονών από τα Τρίκαλα; Όχι.

Σας λείπει ο αθλητισμός,

Πάρα πολύ.

Και η πολιτική, πώς προέκυψε;

Πάντα ασχολούμουν με την πολιτική. Η πολιτική είναι το καθετί που κάνουμε στη ζωή μας. Πολιτική πράξη είναι τα πάντα. Από το πώς θα μεγαλώσεις ένα παιδί, με αρχές και αξίες, μέχρι σ’ αυτά που πρεσβεύεις στην καθημερινότητά σου.

Εγώ πάντα πίστευα ότι ο αθλητισμός είναι πολιτική, γιατί προάγει αξίες και αρχές οι οποίες είναι (ειδικά στη σημερινή εποχή) πάρα πολύ επίκαιρες και απαραίτητες. Και θέλω να το ξεχωρίσω αυτό από την κομματικοποίηση. Πολλοί τα μπερδεύουν και λένε ότι η πολιτική δεν έχει θέση στον αθλητισμό. Κι όμως έχει, όταν μιλάς για ειρήνη, μιλάς για ισοτιμία, μιλάς για αναγνώριση της διαφορετικότητας του άλλου, μιλάς για πράγματα τα οποία είναι αξίες που στην καθημερινότητά μας γίνονται πράξη. Πολιτική δεν είναι μόνο αυτό που κάνουμε εμείς στο Κοινοβούλιο. Οι αρχές και οι αξίες του Ολυμπισμού είναι μια πολιτική καθαρά πράξη.

Πάντως, οφείλω να παραδεχθώ ότι είστε συνεπής πολιτικά σ’ αυτά που πιστεύετε. Αντιμνημονιακή, επιτρέψτε μου αυτόν τον χαρακτηρισμό, μέχρι το κόκκαλο…

Ναι, διότι από την πρώτη μέρα πίστεψα, και γι’ αυτό διαγράφηκα από το ΠΑΣΟΚ, ότι το μνημόνιο ήταν αυτό το οποίο θα έκανε το μεγαλύτερο κακό στην πατρίδα μου, στους συμπατριώτες μου, ένα μνημόνιο το οποίο θα φέρει την απόλυτη καταστροφή, ένα μνημόνιο το οποίο θα καταρρακώσει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ένα μνημόνιο που προμηνύει κι άλλα πράγματα, που ακόμη δεν τα έχουμε δει. Κι εγώ, σ’ αυτό, δεν μπορούσα να συνηγορήσω.

Και κατόπιν πήγατε στον ΣΥΡΙΖΑ… 

Με τον ΣΥΡΙΖΑ είχαμε κάνει μια συμφωνία συνεργασίας απέναντι σ’ αυτήν τη λαίλαπα που ερχόταν. Και δυστυχώς, στην πορεία αποδείχθηκε ότι άλλα πράγματα είχαν στο νου τους, που πιθανόν, κατά τη δική μου άποψη, να τα είχαν και προδιαγεγραμμένα. Εγώ, λοιπόν, δεν ψήφισα το μνημόνιο, δεν μπορούσα να συνηγορήσω σ’ αυτά και σηκώθηκα και έφυγα. Και πήγα σε ένα κόμμα, το οποίο δεν καταγραφόταν καν στις δημοσκοπήσεις. Το διευκρινίζω αυτό, γιατί μου λένε διάφορα σε ό,τι αφορά τις αλλαγές των κομμάτων.

Αλλά στην πραγματικότητα δεν έχετε αλλάξει ως προς την αντιμνημονιακή σας στάση…

Ακριβώς, και σας ευχαριστώ πάρα πολύ γι’ αυτό. Και επειδή πήγα σε ένα κόμμα που τότε δεν καταγραφόταν καν στα γκάλοπ, γι’ αυτό ακριβώς κανείς δεν μπορεί να μου καταλογίσει προσωπική θέληση για να κερδίσω κάτι, μια υστεροβουλία. Δεν συναλλάχθηκα ποτέ, για τίποτα, που να έχει προσωπικό όφελος.

Συζητήθηκε πολύ το επεισόδιο που είχατε πρόσφατα, ως προεδρεύουσα της Βουλής, με τον Παύλο Πολάκη. Τι ακριβώς έγινε;

Κοιτάξτε, εγώ έχω έναν ρόλο στη Βουλή. Και δεν τον απέκτησα από μόνη μου. Μου τον έδωσαν αυτόν τον ρόλο. Με εξέλεξαν οι συνάδελφοί μου, ως προεδρεύουσα της Βουλής, να τηρώ τον Κανονισμό. Και αυτό, για μένα, όπως και για τους συνάδελφους μου, είναι πολύ σημαντικό. Υπήρξε ένα ατυχές γεγονός με τον κ. Πολάκη στην αίθουσα, δημιουργήθηκε μια φασαρία, έπρεπε να τηρήσω τον Κανονισμό, και αυτό είναι όλο. Δεν έχει καμία προσωπική επιθετικότητα απέναντι στον κ. Πολάκη, στον οποιονδήποτε. Διότι με την ίδια λογική έχω τσακωθεί και με άλλους συναδέλφους, οι οποίοι είτε υπερέβαιναν τον χρόνο της ομιλίας τους είτε έκαναν φασαρία. Λειτουργώ ανάλογα το πώς ο καθένας συμπεριφέρεται στην αίθουσα.

Το ακόντιο στα Χανιά ξεπέρασε τα 74 μέτρα. Το ακόντιο της πολιτικής πόσο μακριά μπορεί να φτάσει;

 Χαχαχα! Αυτό θα το κρίνετε εσείς, όταν εγώ θα έχω κλείσει τον κύκλο της πολιτικής.

Και πότε θα κλείσει αυτός ο κύκλος;

 Αυτό δεν το ξέρω. Όμως, είναι σίγουρο ότι ακόμη αισθάνομαι αρκετά δραστήρια, αρκετά γερή. Θέλω ακόμη να κάνω πράγματα. Αλλά η πολιτική, όπως ξέρετε, δεν εξαρτάται πάντα από εμάς. Το να βρίσκεται κανείς στο Κοινοβούλιο δεν είναι δική του υπόθεση. Είναι υπόθεση του πώς τον κρίνουν οι πολίτες.

Πάντως, θα μου επιτρέψτε να σας πω ότι η πολιτική δεν κλείνει ποτέ. Δηλαδή, ακόμη κι αν δεν επανεκλεγώ βουλευτής, ακόμη και να μην περνάω, που λέει ο λόγος, έξω από το Κοινοβούλιο, η πολιτική μου δράση δεν θα πάψει να υπάρχει. Μην ξεχνάτε ότι υπήρξα ακτιβίστρια, από τα πολύ μικρά μου χρόνια, ότι συμμετείχα σε όλα τα κινήματα ειρήνης, από τα 18 μου. Ακόμη και από την εποχή που ήμουν αθλήτρια ήμουν διεκδικήτρια, ήμουν συνδικαλίστρια στον χώρο του Αθλητισμού. Είναι πράγματα, λοιπόν, που δεν θα πάψω να κάνω, ακόμη κι αν δεν επανεκλεγώ στο Κοινοβούλιο, το οποίο, επαναλαμβάνω και τονίζω, δεν εξαρτάται από μένα αλλά από την ψήφο του ελληνικού λαού. Θα συνεχίσω, λοιπόν, να διεκδικώ για μένα και για όλους τους πολίτες, βάσει του Συντάγματος.

 «Τραγική η επιχορήγηση στον στίβο»

Ως πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζετε;

Είναι η μείωση της επιχορήγησης. Ο ΣΕΓΑΣ είναι η αρχαιότερη αθλητική Ομοσπονδία, αλλά η κρατική επιχορήγηση που δίνεται στον στίβο είναι τραγική. Και σας παρακαλώ, να το τονίσετε αυτό. Όταν παίρνουμε 1 εκατομμύριο ευρώ, και μόνο για μια αποστολή πρέπει να διαθέσω 180.000 ευρώ, πώς να τα βγάλουμε πέρα;

Και σημειώστε ότι ο αθλητής του στίβου προπονείται και αγωνίζεται με επαγγελματική ευσυνειδησία, αλλά είναι ερασιτέχνης.

Πανέμορφη η Πάτρα, την αγαπώ πάρα πολύ

Έρχεστε συχνά στην Πάτρα;

Στην Πάτρα έρχομαι όσες φορές μου δίνεται η δυνατότητα. Την επισκέπτομαι πιο συχνά από την ιδιαίτερη πατρίδα μου, τα Τρίκαλα. Η Πάτρα είναι μια πανέμορφη πόλη, την αγαπώ πάρα πολύ. Τώρα ήρθα με την ευκαιρία των αγώνων στη μνήμη ενός παλιού συναθλητή μου, του Φάνη Τσιμιγκάτου, ο οποίος ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα, έντονη προσωπικότητα, σε πολύ δύσκολες εποχές. Ήταν ένας αθλητής, ο οποίος κέρδισε αρκετές φορές και ήταν για πολλά χρόνια ο κάτοχος του ρεκόρ του κλασικού μαραθωνίου. Ήταν ο πρώτος που έτρεξε τον κλασικό μαραθώνιο, το 1983, και οφείλουμε τιμή στη μνήμη του. Και γι’ αυτό βρέθηκα εδώ.