AΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ-Nέα δικαίωση από το ΣτΕ για επιτυχόντες του ΑΣΕΠ 2004 και 2006

Πολύς λόγος είχε γίνει πριν από τριάμισι περίπου χρόνια, όταν διορίστηκαν περίπου 450 εκπαιδευτικοί επιτυχόντες του γραπτού διαγωνισμού ΑΣΕΠ του 2008.

Η “Γνώμη” και το gnomip είχαν καλύψει και αναδείξει το εν λόγω θέμα με αρκετά ρεπορτάζ, κάποια εκ των οποίων μάλιστα είχαν αναδημοσιευτεί από εκπαιδευτικά ιστολόγια πανελλήνιας εμβέλειας. Υπενθυμίζεται πως επιτυχόντες των γραπτών διαγωνισμών του ΑΣΕΠ των ετών 2004, 2006 και 2008 είχαν προσφύγει εναντίον του Υπουργείου Παιδείας, επειδή είχαν έννομο συμφέρον λόγω της δικαστικής απόφασης-ορόσημο 527/2015, η οποία επί της ουσίας πρότασσε τους επιτυχόντες στους μόνιμους διορισμούς έναντι άλλων κατηγοριών εκπαιδευτικών (τρίτεκνοι, πολύτεκνοι, απολυμένοι από ιδιωτικά σχολεία κ.λπ.), που προτάσσονταν στους πίνακες αναπληρωτών και κατόπιν διορίζονταν ως μόνιμοι με αυτήν την προϋπηρεσία.

Αυτή ήταν και η αιτία που άλλαξε ο πίνακας και τώρα διοριστέοι και αναπληρωτές αντλούνται από τον ίδιο έναν και μοναδικό πίνακα. Αυτό έπρεπε να συμβαίνει από το 2002 και εξής δηλαδή να διορίζονται ως μόνιμοι και να προσλαμβάνονται ως αναπληρωτές μόνο επιτυχόντες του γραπτού διαγωνισμού, κάτι που καμία κυβέρνηση δεν τόλμησε να εφαρμόσει προφανώς λόγω του πολιτικού κόστους.

Η “Γ” και το gnomip σάς παρουσιάζουν όλο το ιστορικό της υπόθεσης και πώς καταλήξαμε στη δικαίωση και των επιτυχόντων ΑΣΕΠ του 2004 και του 2006.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΕΤΗΡΙΔΑ ΣΤΟΝ ΑΣΕΠ
Το 1998 καθιερώθηκε επίσημα ο γραπτός διαγωνισμός του ΑΣΕΠ για τους εκπαιδευτικούς, αντικαθιστώντας ως σύστημα διορισμού την μέχρι τότε “επετηρίδα”, στην οποία το βασικό προσόν ήταν η ημεροχρονολογία κτήσης πτυχίου. Το σκεπτικό αυτής της αλλαγής ήταν πως έπρεπε να δοθούν ίσες ευκαιρίες και στους νέους πτυχιούχους, οι οποίοι με την επετηρίδα θα έπρεπε να περιμένουν δεκαετίες ολόκληρες για τον διορισμό τους (δηλαδή δεν θα διορίζονταν ποτέ), ενώ με το νέο σύστημα όλοι ανεξαιρέτως οι εκπαιδευτικοί θα εξετάζονταν γραπτώς σε ύλη που επρόκειτο να διδάξουν στους μαθητές τους ή/και που είχαν διδαχθεί στο Πανεπιστήμιο, αποδεικνύοντας έτσι ότι κατέχουν επαρκώς το γνωστικό αντικείμενό τους. Διευκρινίζεται βέβαια πως είχε δοθεί μία μεταβατική περίοδος από το 1998 μέχρι και το 2002, κατά την οποία οι διορισμοί μονίμων εκπαιδευτικών θα γίνονταν αναλογικά, με ποσόστωση δηλαδή, και από την επετηρίδα και από τον ΑΣΕΠ, ώστε να μην αδικηθούν άτομα που είχαν φτάσει μία ανάσα πριν από τον διορισμό. Η καθιέρωση του γραπτού ΑΣΕΠ, παρά τις αρχικές αντιδράσεις εκπαιδευτικών μεγαλύτερης ηλικίας, φάνηκε να είναι ο μόνος φερέγγυος, αδιάβλητος και αντικειμενικός τρόπος διορισμού, καθώς όλοι οι υποψήφιοι θα εξετάζονταν στην ίδια ύλη, την ίδια μέρα και με τα ίδια θέματα (κάτι ανάλογο δηλαδή με τις Πανελλήνιες Εισαγωγικές Εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο).

ΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΟ… ΠΑΡΑΘΥΡΟ
Παρόλα αυτά, από το 2002 οι διάφορες κυβερνήσεις δεν εφάρμοζαν αυστηρά και εξολοκλήρου το νέο αξιοκρατικό σύστημα, εξασφαλίζοντας διορισμούς και εκτός του γραπτού διαγωνισμού. Έτσι πολλοί εκπαιδευτικοί, που είτε δεν δοκιμάστηκαν είτε δοκιμάστηκαν και δεν «έπιασαν» τη βάση, επωφελήθηκαν, χωρίς σαφώς οι τελευταίοι να κάνουν κάτι παράνομο, αφού οι διορισμοί τους βασίζονταν σε ρυθμίσεις νόμων του κράτους. Οι ρυθμίσεις όμως αυτές ήταν σε βάρος του γραπτού ΑΣΕΠ.

Η ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ-ΟΡΟΣΗΜΟ ΤΟΥ ΣτΕ
Το 2015 έμελλε να είναι ένα έτος-σταθμός για τους επιτυχόντες του διαγωνισμού, αφού το ΣτΕ με την απόφασή του 527/2015 επί των διορισμών αποφάνθηκε ότι οι προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών εκτός γραπτού διαγωνισμού του ΑΣΕΠ ήταν αντισυνταγματικές. Αυτή η απόφαση πάρθηκε μετά από προηγούμενες προσφυγές διοριστέων εκπαιδευτικών του ΑΣΕΠ 2008. Βασιζόμενη λοιπόν στην εν λόγω απόφαση, αφού είχε δημιουργηθεί δεδικασμένο, μια μερίδα εκπαιδευτικών, οι οποίοι είχαν επιτύχει στις εξετάσεις, αλλά δεν είχαν διοριστεί, αποφάσισε να κινηθεί νομικά εναντίον του Υπουργείου Παιδείας στις αρχές του 2015 και να διεκδικήσει τον διορισμό που κανονικά θα είχε εξασφαλίσει χρόνια πριν, αν οι θέσεις τους, όπως δικαστικά επιβεβαιώθηκε αργότερα, δεν είχαν δοθεί σε μη συμμετέχοντες ή αποτυχόντες του διαγωνισμού. Οι τελευταίοι, χωρίς φυσικά δική τους υπαιτιότητα, αφού από την πλευρά τους δεν υπήρξε κανένας δόλος, εν τω μεταξύ είχαν διοριστεί χάρη σε αντισυνταγματικές, όπως εκ των υστέρων αποδείχθηκε, διατάξεις Νόμων που τους ευνοούσαν.

ΚΥΝΗΓΩΝΤΑΣ ΤΗΝ… ΠΡΟΫΠΗΡΕΣΙΑ
Σαφώς η προϋπηρεσία δεν αμφισβητήθηκε ποτέ από κανέναν ως προσόν εμπειρίας, όμως ως αποκλειστικός τρόπος διορισμού δεν αποτελούσε εχέγγυο ισότητας και ισονομίας ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, αφού κάποιοι προηγούνταν έναντι κάποιων άλλων (για παράδειγμα, οι προσλήψεις στην Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη και στα εκκλησιαστικά σχολεία δεν γίνονταν με βάση κάποιον επικυρωμένο από ανεξάρτητη αρχή πίνακα τότε, αλλά με βάση αδιαφανή κριτήρια). Η προϋπηρεσία, ωστόσο, δικαίως μοριοδοτείτο ως προσαύξηση στον βαθμό του γραπτού και απαιτητικού ΑΣΕΠ. Επομένως, η απόφαση 527/2015 του ΣτΕ στην ουσία πρότασσε τους επιτυχόντες στους μόνιμους διορισμούς. Θα πρέπει να σημειωθεί βέβαια πως ακόμα και το λεγόμενο εικοσιτετράμηνο (εικοσιτέσσερις δηλαδή μήνες προϋπηρεσίας συν απαραίτητη μία τουλάχιστον επιτυχία ΑΣΕΠ), κρίθηκε αντισυνταγματικό από το ΣτΕ, παρά το γεγονός ότι ως Νόμος στο σύστημα διορισμών είχε χαιρετιστεί θετικά από μεγάλο μέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, έπρεπε να μετρά πολύ περισσότερο, αν όχι σχεδόν αποκλειστικά, η γραπτή επίδοση των εκπαιδευτικών παρά η προϋπηρεσία.

ΔΙΚΑΙΩΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΥΧΟΝΤΕΣ ΤΟΥ 2008 ΑΠΟ ΤΟ ΔΕΑ ΚΑΙ ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟ 2019
Αν και, όπως προαναφέρθηκε, εναντίον του Υπουργείου Παιδείας προσέφυγαν επιτυχόντες από τους γραπτούς διαγωνισμούς του 2004, του 2006 και του 2008, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών δικαίωσε μόνο τους επιτυχόντες του 2008 με το σκεπτικό ότι κάθε νέος διεξαχθείς γραπτός διαγωνισμός αυτομάτως ακυρώνει τον προηγούμενο. Να σημειωθεί πως κάποιοι δικαιωθέντες είχαν περισσότερες από μία επιτυχία ΑΣΕΠ, όπως διακριβώθηκε από τους οικείους πίνακες, κάτι που πρακτικά σημαίνει πως οι εν λόγω εκπαιδευτικοί έπρεπε να είναι διορισμένοι στα δημόσια σχολεία τουλάχιστον 15 χρόνια πριν τον διορισμό τους το 2019! Ανάμεσά τους βρίσκονταν και πολλοί εκπαιδευτικοί από τη Δυτική Ελλάδα ή/και απόφοιτοι του Πανεπιστημίου Πατρών.

Η δικαίωση μετά από πολύχρονο αγώνα

Οι επιτυχόντες όμως του 2004 και του 2006 θεωρώντας πως για άλλη μία φορά αδικήθηκαν, καθώς, όπως μας δήλωσαν, “το κράτος ανατρέπει τους κανόνες που το ίδιο κατά καιρούς θέτει”, συνέχισαν τη δικαστική διαμάχη με το αρμόδιο Υπουργείο στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μια άλλη χρονοβόρα και επίπονη διαδικασία. Έτσι, τις προάλλες εκδόθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας θετικές αποφάσεις (υπ’ αριθμ. 1730/2022, 1731/2022, 1732/2022, 1733/2022, 1735/2022, 1736/2022 και 1737/2022 Τμήμα Γ’ ΣτΕ), όπου -μεταξύ άλλων- διατυπώθηκε πως η λήξη της ισχύος των πινάκων δεν ασκεί επιρροή, όπως δεχόταν το ΔΕΑ. Κι αυτό, γιατί οι πίνακες φαίνεται πως δεν έχουν “λήξει” κι επομένως, ανεξάρτητα από το χρόνο που έχει παρέλθει, πρέπει να επανεξετάζονται αιτήματα διορισμού εκπαιδευτικών που εντάσσονται στους πίνακες επιτυχόντων των διαγωνισμών ΑΣΕΠ 2004, 2006, 2008. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως οι πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ δίνουν τη δυνατότητα διορισμού, σταθμιζομένων λόγων προστασίας δικαιωμάτων τρίτων, δημοσίου συμφέροντος και άλλων παραγόντων, ζήτημα που πλέον εναπόκειται καθαρά στη Διοίκηση και στο Νομοθέτη.

ΤΙ ΔΗΛΩΝΟΥΝ

Στη “Γ” μίλησαν δικαιωθέντες των διαγωνισμών. Αναλυτικά:
Β.Μ., φιλόλογος: «Δικαίωση; Αυτό είναι ξεκάθαρα κοροϊδία! Αν δεν διοριστώ, δεν πιστεύω τίποτα! Ματώσαμε στο διάβασμα και μας πέταξαν σαν την τρίχα από το ζυμάρι. Το Υπουργείο όμως επιθυμεί από φέτος την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, από τη στιγμή που έχει απορρίψει σχεδόν εδώ και μία εικοσαετία όσους έγραφαν καλά, για να διορίζει στα χρόνια που μεσολάβησαν όσους δεν έγραφαν. Τι ειρωνεία!».
Γ.Π., μαθηματικός: «Ζητούμε τη στήριξη από ΑΔΕΔΥ, ΟΛΜΕ και τοπικές ΕΛΜΕ, όπως δικαίως είχε γίνει με τους επιτυχόντες ΑΣΕΠ του 2008 που διορίστηκαν το 2019, τους οποίους τα σωματεία ορθότατα είχαν στηρίξει με υπομνήματα προς το Υπουργείο Παιδείας. Είμαστε λίγοι, διψήφιος αριθμός. Πολλοί συνάδελφοι δικαιωθέντες με τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ για ΑΣΕΠ 2004 και 2006 έχουν ήδη διοριστεί είτε με τις δικαστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν από τα τέλη του 2017 (ΑΣΕΠ 2008) είτε πρόσφατα με το λεγόμενο προσοντολόγιο Γαβρόγλου (όχι γραπτός διαγωνισμός, αλλά προϋπηρεσία, ακαδημαϊκα και κοινωνικά κριτήρια)».

ΕΥΗ ΧΡ. ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

(από την έντυπη έκδοση της εφημερίδας “Γνώμη” 20/9/2022)