Το «Ουκρανικό» και η Ευρώπη

Αν και η Ουκρανία, εδώ και χρόνια ζει υπό καθεστώς πολέμου (μετά την ρωσική επέμβαση στην Κριμαία), εντούτοις, το ενδεχόμενο μίας ρωσικής επίθεσης στην Ουρκανία, με πιθανότητα βομβαριδσμού ακόμα και του Κιέβου (όπως λένε κάποιοι), προφανώς και απασχολεί έντονα τη δύση, για πολλούς λόγους.
Εκείνο, βέβαια, που δεν γίνεται κατανοητό σε πολλούς, αλλά αποτελεί αλήθεια, είναι ότι επί της ουσίας, ο πόλεμος ήδη υφίσταται. Πόλεμος ψυχολογικός, πόλεμος εντυπώσεων, πόλεμος γεωστρατηγικής ισχύος. Δεν χρειάζονται οι… βόμβες και τα τανκς για να πειστούμε ότι ήδη υπάρχει πόλεμος.
Ωστόσο, το περαιτέρω «τράβηγμα του σκοινιού», αναμφίβολα θα επιφέρει πολλά δεινά σε πολλούς και κυρίως, στο σύνολο της Ευρώπης.
Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός πως για τη Ρωσία, η Ουκρανία αποτελεί διαχρονικά μέρος του «ζωτικού της χώρου», όπως η ίδια το αντιλαμβάνεται. Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε επίσης όμως, ότι η Ουκρανία, ως ανεξάρτητη χώρα, έχει αναμφισβήτητο δικαίωμα στη χάραξη της δικής της στρατηγικής και βέβαια, στο απαραβίαστο των συνόρων της.
Ελπίζουμε να έχει γίνει πλέον αρκετά στις Βρυξέλλες, ότι η Ευρώπη δεν έχει πλέον την πολυτέλεια να αφήνεται μόνο στις διαθέσεις της Ουάσιγκτον και βέβαια, ούτε στις διαθέσεις της Μόσχας. Και να καταλαβαίνουν όλοι πια ότι το μέλλον δεν μπορεί να διαμορφωθεί με όρους του χθες. Η προσπάθεια της Ευρώπης αυτή τη στιγμή να ισορροπήσει ανάμεσα στις δύο μεγάλες δυνάμεις, χωρίς όμως τη δύναμη να επιβάλλει επί της ουσίας τη βούλησή της, δεν έχει πραγματική ισχύ. Η Ευρώπη δεν έχει κοινή εξωτερική πολιτική, δεν έχει στρατό, δεν έχει κοινή διπλωματία. Παραμένει «χαλαρή» και «ασύνδετη», ενώ πολλές και μεγάλες φωτιές καίνε τριγύρω της και αύριο ίσως, εντός των εδαφών της.
Η Ευρώπη καλείται τάχιστα να αποκτήσει «υπόσταση». Να διαμορφώσει κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική, να θωρακίσει την ενεργειακή της ασφάλεια. Η ουκρανική κρίση δίνει την αφορμή να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, να ξεπεραστούν τα γεωπολιτικά σύνδρομα του περασμένου αιώνα και η ΕΕ να αξιοποιήσει αυτή τη μοναδική ικανότητα που έχει, για να αποτελέσει μια δύναμη διασφάλισης της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή.