ΑΠΟΨΗ: Στην αρχή ενός ντόμινο αλλαγών συνόρων;

Αν κοιτάξουμε την ιστορία της Ευρώπης θα καταλάβουμε ότι είναι γεμάτη με… σύνορα που αλλάζουν, τις περισσότερες φορές με οδυνηρό τρόπο, δηλαδή πολέμους, διαμάχες και αιματοχυσίες.

Και η τελευταία φορά που είχαμε μεγάλες ανακατατάξεις συνόρων στην Ευρώπη, δεν είναι πολύ μακρινή. Συνέβη πριν τρεις δεκαετίες περίπου με την πτώση του λεγόμενου «υπαρκτού σοσιαλισμού», η πιο συμβολική στιγμή του οποίου ήταν η πτώση του τείχους του Βερολίνου, το 1989. Ούτε εκείνη η περίοδος υπήρξε αναίμακτη. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Τα επεισόδια στη Ρουμανία ή τον πόλεμο στην πρώην Γιουγκοσλαβία; Μόνο στην πρώην Τσεχοσλοβακία υπήρξε μία ειρηνική διάλυση εκείνου του κράτους και δημιουργία δύο νέων κρατών (της Τσεχίας και της Σλοβακίας), που μάλιστα ονομάστηκε «βελούδινη» ακριβώς γιατί ξεχώρισε ανάμεσα στις υπόλοιπες διασπάσεις και αυτονομήσεις κρατικών οντοτήτων.

Φτάνοντας στο 2022 έχουμε τη νέα σοβαρή προσπάθεια επανακαθορισμού των συνόρων. Ξεκίνησε από τη βορειοανατολική περιοχή της θάλασσας του Αζόφ, αφού προηγουμένως – για να τα λέμε όλα – είχε προηγηθεί η Κριμαία. Στο μεσοδιάστημα έχουν περάσει κάπου 30 χρόνια, στα οποία η Ευρώπη έχει αποτύχει να εντάξει τη Ρωσία σε ένα συνολικό δόγμα «ευρωπαϊκής ασφάλειας», γιατί και η Ρωσία υπό την ηγεσία του Πούτιν συνεχίζει να κρατάει μεγάλες αποστάσεις από την Ευρώπη, διεκδικώντας ρόλο υπερδύναμης (μόνο) για τον εαυτό της. Λέγεται – και σίγουρα παίζει ρόλο – ότι η Ρωσία δεν θα επέτρεπε με τίποτα, η Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και η ατλαντική συμμαχία να φτάσει μέχρι την «πόρτα» της. Όμως, έχουν προηγηθεί πολλές μάχες επί σειρά ετών μεταξύ Ρωσόφωνων αυτονομιστών και Ουκρανών σε αυτό το τμήμα της Ουκρανίας. Μία διαρκής αναταραχή που προλείαινε το έδαφος… Ας μην γελιόμαστε λοιπόν, κανένας δεν είναι «αθώος».

Το θέμα τώρα είναι πόσο θα προχωρήσει ο αναθεωρητισμός της Ρωσίας αλλά και πως θα αντιδράσει ο δυτικός κόσμος. Βρισκόμαστε στην αρχή ενός νέου δραματικού ντόμινο αλλαγών; Αν έτσι είναι, τότε ας έχουμε τα μάτια μας… σαράντα τέσσερα! Στην Ελλάδα δεν γίνεται να δικαιολογούμε αλλαγές συνόρων με τη δύναμη των όπλων ερήμην των λαών. Γιατί, σε διαφορετική περίπτωση, πώς θα μπορούμε να μιλάμε για την Τουρκία και τη διχοτόμηση της Κύπρου και πως θα αντιδράμε στα τουρκικά όνειρα για την «γαλάζια πατρίδα»;